از اتوپياانديشي تا ارائه مدل آرمان‌شهر اسلامي

آرمان شهر سوداي تاريخي بشر است، زيرا انسان همواره در صدد بوده است تا مكاني را براي زيستن بيابد كه پرستش خدا، فضيلت ها و زيبايي ها و همچنين سعادت فردي و جمعي وي در آن لحاظ شده باشد و بتواند تمام زواياي وجودي خويش را تكامل بخشد. اين پژوهش به صورت اسنادي و كتابخانه اي انجام گرفته و بر آن است تا با بررسي اسطوره هاي كهن و آرمان شهرهاي ترسيم شده و تلفيق آن با تفكرات اسلامي، اصولي را تدوين نمايد كه پايه گذار «آرمان شهر اسلامي» براي جوامع بهره مند از دين اسلام گردد. تأكيد اين پژوهش بر دوري جستن از ارائه مدل آرمان شهر تخيلي، و تدوين الگوي آرمان شهر اكولوژيك و مكان مند است. بدين جهت پس از ارائه ي زمينه هاي تحقق آرمان شهر اسلامي بر پايه ي مفاهيمي چون: اصل توحيد، عدالت، احسان، تفكر، اصلاح، بهره مندي از انديشمندان و ... زمينه هاي عملياتي كردن آنان نيز بيان گشته است. اين پژوهش با تشريح مفاهيم ذهني و مصاديق عيني در الگوهاي آرمان شهري متفكران اسلامي و هم چنين غير مسلمانان صورت گرفته است؛ تا هويتي نو براي آرمان شهر اسلامي منطبق با نيازهاي جامعه ي شهرنشين امروز ارائه گردد. راهكارهاي اين تحقيق مي تواند در تدوين برنامه هاي توسعه شهري مورد استفاده قرار گيرد.