واكاوي بازدارنده‌هاي تكوين وحدت اسلامي در قرآن و حديث

وحدت، پديده‌اي سهل‌الوصول نيست كه آني رخ نموده و به‌عنوان خصيصه­اي بارز در جامعه اسلامي متبلور گردد، بلكه متأثر از شيوه‌هاي تربيتي و بازخورد آن در جامعه است كه نهادينه­شدن چنين نگرشي، استحكام ميان اقشار مختلف جامعه اسلامي را عينيت مي‌بخشد. ازجمله شرايطي كه تحقق اين پديده را عملي مي‌نمايد، فهم و درك بازدارنده­هاي آن در جامعه است. پژوهش حاضر با تكيه ‌بر تحليل محتوايي- استنباطي، درصدد است با استناد به سرچشمه­هاي فكري ايراني و آموزه­هاي اسلامي كه به خاطر جريان­هاي فكري مشترك، داراي پيوندهاي فرهنگي بسياري هستند، به تحليل بازدارنده­هاي وحدت­گرايي در جامعه اسلامي بپردازد كه در قرآن و احاديث ائمه -عليهم السلام- جلوه­اي چشمگير يافته است. از ديدگاه اسلام، وحدت، منشأ الهي و آسماني داشته و از مهم‌ترين جنبه­هاي رفتاري جامعه اسلامي محسوب مي‌گردد. بر اساس نتايج حاصل از پژوهش حاضر، بازدارنده‌هايي چون استبداد و خودرأيي، جمود فكري، تعصب، تقليد نابجا، قشري­گري و اشاعه جهل و ناداني در تفكرات مردم، بي­توجهي به ارزش‌هاي اخلاقي و رواج تجمل­گرايي ازجمله عواملي است كه مانع تحقق وحدت‌گرايي و انحراف از تعاليم اسلامي به شمار مي­آيد.