نيم نگاه تحليلي به پيشينة پيدايش شعر كانكريت

Half an analytical look at the history of the emergence of Concrete poetry

يكي از شيوه هاي آشنايي زدايي در زبان، هنجارگريزي هاي نوشتاري شعر كانكريت و فراهنجاريهاي (Foregrounding) )تجسّمي( است. شعر كانكريت يكي از برجستهسازيهاي زباني و يا به قول جفري ليچ، يكي از قاعدهافزاييهايي است كه ساختار آن، از تركيب (Deviation) نوشتاري شعر و گرافيك پديد مي آيد. در حقيقت شعر كانكريت، نقطه تلاقي هنر كلامي شعر، با هنر ديداري و تصويري نقاشي محسوب مي شود. در اين مقاله اهتمام نگارنده بر آن است كه با استفاده از شيوه تحليلي – توصيفي، نيم نگاهي به سير تاريخي پيدايش شعر كانكريت داشته باشد. در كل بايد گفت كه پيشينة شكل گيري ارتباطات تصويري در زبان شعر، بسيار ديرينه سال است و به دورانهاي بسيار دور غارنشين باز ميگردد. ولي سرآغاز واقعي شعر كانكريت در معناي امروزي به اوايل قرن بيستم مي رسد كه گيوم آپولينر ) 9191 ( با سرودن كاليگرام هايش، اولين قدم اساسي را براي سرودن شعر كانكريت نهضت بينالمللي شعر « برداشت. چهل سال پس از آپولينر، در دهه 06 ميلادي، پس از تشكيل با پيشگامي اوجين گومرينگر )شاعر » شعر كانكريت « در كشور برزيل، براي اولين بار » كانكريت سوئيسي( رسما آغاز شد. اين جريان شعري پس از سوئيس به تدريج در ديگر كشورهاي اروپايي و آمريكا و آسيا در ايران نيز رواج يافت. در ايران خانم طاهره صفارزاده، شاعر و محقق معاصر را بنيانگذار شعر كانكريت مي شناسند. پس از طاهره صفارزاده، اسماعيل نوري علا، شاعر و منتقد معاصر، به عنوان يكي از پيشگامان و مروّجان اين جريان شعري به شمار مي آيد.