كاهش دبي رودخانه كارون و عواقب سد سازي بر كاهش و كيفيت ماهي صبور در جنوب غرب خوزستان

رودخانه كارون در حيات آبزيان در مناطق لب شور تاثيرگذار بوده و هرگونه تغييرات كمي و كيفي در رودخانه كارون مي‌تواند حيات آبزيان مناطق لب شور را با خطرات جدي روبرو كند كه متاسفانه در سال‌هاي اخير اين تاثيرات بسيار شديد بوده است. ماهي صبور يكي از ماهي‌هاي مفيد اين رودخانه مي‌باشد كه كه عصاره آن باعث كاهش چربي، پيشگيري از تجمع پلاكت ها و انعقاد خون مي شود اين نوع ماهي مهاجر براي رشد و زيست در درياي آب شور و براي تخم ريزي بايد به رودخانه آب شيرين(رودخانه هاي اطراف آبادان و اروندكنار) مهاجرت كنند كه به دليل ساخت سد بر روي رودخانه ها اين نوع ماهي براي ورود و تكثير در آبهاي شيرين رودخانه با مشكل رو به رو است. آلودگي هاي ناشي از پالايشگاه آبادان، شركت هاي صنعتي و ديگر آلاينده ها در رود خانه هاي استان از قبل وجود داشته ولي تاكنون باعث نابودي يا انقراض اين گونه از ماهي ها نشده است. روند كاهش صيد ماهي صبور از سال 83 آغاز شد به طوري كه در آن سال 1 هزار و 646تن ماهي صيد شد ودر سه ماه اول امسال 977 تن صيد شد كه نسبت به سه ماهه سال گذشته 31 درصد كاهش يافته است. با وجود كاهش صيد اين گونه ماهي در سال‌هاي اخير يكي از مسائل نگران كننده كه باعث خطر انقراض اين آبزي و حذف آن از سفره هاي مردم گرديده، شوري آب است. سدهايي كه روي رودخانه احداث مي‌شود و از ورود آب به رودخانه جلوگيري مي‌كند سبب تهديد نسل اين ماهي‌ها شده است؛ احتمال انقراض ماهي صبور، با توجه به احداث سدها بر روي رودخانه و جلوگيري از ورود اين ماهي به رودخانه ها را از عوامل كاهش شديد اين نسل از ماهي ها مي باشد. ماهي بايد بتواند به رودخانه آب شيرين بيايد اما هم اكنون راهش به وسيله سد‌ها بسته است، به طوري كه ديگر امكان تكثير براي اين ماهي فراهم نيست. علاوه بر اين دبي آب رودخانه و كيفيت آب نيز بسيار كاهش يافته؛ به عبارتي بالابودن شوري آب و آلودگي‌هاي رودخانه نيز مانع تكثير اين ماهي شده است. كاهش دبي رودخانه كارون باعث كاهش توليد آبزيان و بروز تلفات به دليل افزايش غلظت آلودگي و محدوديت در توسعه آبزي پروري شده است. خوزستان به عنوان قطب آبزي پروري كشور محسوب مي شود، عدم ورود آب كارون از نواحي بحره، سلمانه و مارد به دليل سد سازي و هدايت از سرشاخه ها، ورود پساب هاي نيشكر و تبعات آن باعث كاهش گونه هاي ماهي شده است. شاخص‌هاي بيولوژيكي و جمعيتي ماهي صبور كاهش شديد دارد كه نشان مي‌دهد با توجه به تشديد اين اتفاقات در آينده نه چندان دور اين كاهش ذخيره بيشتر خود را نشان مي‌دهد و اين روند در آينده مشكل جدي براي صبور ايجاد مي‌كند و اميدواريم با انجام راهكارهاي موثر جلوي خطر انقراض اين ماهي خوش طعم گرفته شود.