تشخيص ژنتيكي بيماران ديستروفي عضلاني صورت و كتف و بازو (FSHD) با استفاده از تكنيك ساترن بلات با پروب غيرراديواكتيو

ديستروفي عضلاني صورت و كتف و بازو (FSHD) نوعي از ديستروفي عضلاني با وراثت اتوزوم غالب است. در اين نوع از ديستروفي عضلاني، ضعف عضلات صورت، كتف و بازو و در مراحل پيشرفته تر ضعف عضلات لگن و پاها ديده مي شود. اين بيماري شيوع نسبتا بالايي (1/7500-1/15000) دارد. تغييرات ژنتيكي و اپي ژنتيكي ميتوانند ايجاد كننده اين نوع از ديستروفي عضلاني باشند. ديستروفي عضلاني صورت و كتف و بازو داراي دو نوع FSHD1 و FSHD2 است. در نوع 1 كاهش تعداد ماكروساتليت هاي D4Z4 در ناحيه ي ساب تلومريك كروموزوم 4 ديده مي شود. در افراد نرمال تعداد اين تكرار ها 110-11 است در حاليكه تعداد اين تكرارها در بيماران به 11-1 عدد كاهش يافته است. در نوع 2، بيماران كاهش در تكرار هاي D4Z4 در كروموزوم 4 ندارند بلكه در اين بيماران جهش در ژن SMCHD1 ديده مي شود. مطالعات گذشته نشان دادند كه هر چه تعداد تكرارها كمتر باشد بيماري شديدتر است. در اين مطالعه براي اولين بار در ايران، بيماران FSHD از نظر ژنتيكي با تكنيك ساترن بلات با پروب غيرراديواكتيو بررسي شدند. لازم به ذكر است كه اين روش تنها روش معتبر تشخيص FSHD است و در حال حاضر فقط در تعداد محدودي آزمايشگاه در دنيا قابل انجام است. بيماران از سرتاسر كشور جمع آوري شدند. از بيماران رضايت كتبي گرفته شد و در جريان بررسي قرار گرفتند. اطلاعات باليني جمع آوري گرديد. تكنيك ساترن بلات با پروب غيرراديواكتيو براي بيماري بهينه سازي شد و مراحل زير به ترتيب صورت پذيرفت: هضم آنزيمي با استفاده از EcoR1، هضم آنزيمي دوگانه با استفاده از آنزيمهاي EcoR1/Bln1، الكتروفورز، انتقال قطعات هضم شده از ژل آگارز به غشاي نايلوني، هيبريد پروب ليبل شده با DIG به DNAي ژنومي هضم شده و انتقال يافته به غشا و بررسي تعداد تكرارهاي مشاهده شده در بيماران. نتايج حاصل نشان داد كه تمام بيماران بررسي شده در اين مطالعه داراي تعداد تكرارهاي D4Z4 كمتر از 9 عدد بودند. بنابراين تمام بيماران ايراني مطالعه شده در اين بررسي، مبتلا به FSHD نوع يك بودند. بررسي باليني اين بيماران نيز حاكي از اين بود كه بيماران با تعداد تكرارهاي كمتر، شدت بيماري بيشتر و سن بروز پايين تر داشتند.