پاسخ جنين نارس ارقام بهاره گندم زراعي (Triticum aestivum L. ) به كالوس زايي و باززايي گياه

گندم زراعي يكي از مهمترين گياهان زراعي در جهان مي باشد و غذاي اصلي يك سوم از جمعيت جهان را تشكيل مي دهد. به منظور انتخاب بهترين رقم گندم براي پاسخ به كالوس¬زايي و باززايي جنين نابالغ 15 رقم زراعي گندم تهيه گرديد و پاسخ آنها به كالوس زايي از جنين نارس در محيط كشت MS تكميل شده با 2,4-D در يك طرح كاملا تصادفي با هفت تكرار مورد ارزيابي قرار گرفت. نتايج نشان داد كه ارقام از نظر درصد كالوس¬زايي و وزن كالوس در سطح احتمال 1 درصد تفاوت معني داري با هم دارند. كمترين درصد كالوس¬زايي (57/53) مربوط به رقم بهار و بيشترين درصد كالوسزايي (86/92 درصد) مربوط به رقم قدس بود و در مورد وزن كالوس، بيشترين وزن كالوس به ازاي هر ريزنمونه، مربوط به قدس و افلاك و كم¬ترين وزن كالوس به ازاي هر ريزنمونه مربوط به رقم بهار بود. براي باززايي، كالوس¬ها در نهايت با آزمايش فاكتوريل بر پايه طرح كاملا تصادفي به محيط كشت¬هاي مختلف تكميل شده انتقال داده شد. نتايج نشان داد كه بين ارقام از نظر ميانگين درصد شاخه¬زايي در سطح احتمال 1 درصد تفاوت معني¬داري وجود دارد بطوريكه كمترين درصد باززايي (688/4) مربوط به ارقام بهار و افق بود و بيش¬ترين درصد باززايي (094/46) مربوط به رقم قدس است وتركيب هورموني دو ميلي¬گرم بر ليتر BAPبا يك ميلي گرم بر ليترTDZ، بهترين تركيب هورموني براي باززايي انتخاب شد.