بررسي روند رشد چغندرقند تحت شرايط نرمال و تنش رطوبتي در دشت مغان

پژوهش حاضربه منظوربررسي روند رشد چغندرقند تحت شرايط عادي و تنش رطوبتي در دشت مغاندر مزرعه مركز تحقيقات كشاورزي و منابع طبيعي مغان به مدت دوسال ( 1390-1391)اجراشد. در اين تحقيق چهار مرحله رشدي چغندر قند ( جوانه زني، توسعه گياهي ، مياني و انتهائي) به عنوان كرت هاي اصلي و سه سطح آبياري شامل آبياري پس از مصرف 75% و 95% آب قابل استفاده و يك تيمار بدون تنش پس از مصرف 55% آب قابل استفاده (شاهد بدون تنش) به عنوان عامل فرعي به صورت كرت هاي يكبار خرد شده در قالب طرح پايه بلوك هاي كامل تصادفي با سه تكرار مورد بررسي قرار گرفت. شاخص هاي رشد چغندرقنداز جمله شاخص سطح برگ (LAI‌ )، سرعت رشد محصول(CGR)، سرعت رشد ريشه (CGRr)و سطح ويژه برگ(SLA) به روش رگرسيوني تعيين شد. روند تغييرات درصد قند و ساير صفات كمي و كيفي چغندرقند تحت شرايط مختلف آبياري طي فصل رشد اندازه گيري گرديد. نتايج نشان داد حداكثر شاخص برگ با اعمال سطح اول آبياري ( كرتهايي كه پس از مصرف 55% رطوبت آبياري شده بودند) زودتر از ساير تيمارها بمقدار 7/3 پس از 90 روز سبز شدن در بيستم تيرماه اتفاق افتاد. نمونه برداري انجام شده از اندامهاي مختلف چغندر قند نشان داد كه تغييرات وزن خشك كل ووزن خشك اندام هوايي از معادلات درجه سوم واندامهاي ريشه، طوقه و ريشه بعلاوه طوقه نسبت به زمان از معادلات درجه دوتبعيت مينمايد. حداكثر سرعت رشد در 90 روز پس از سبز شدن به مقدار 8/14 گرم در متر مربع در روز محاسبه شد. در اين تحقيق حداكثر CGR (سرعت رشد ريشه) با اعمال تيمارسطح اول آبياري2/11 گرم در متر مربع در روزبود. بررسي روند تغييرات سطح ويژه برگ نشان داد آهنگ افزايش سطح ويژه برگ در اوايل فصل رشد تا 70 روز پس از سبز شدن ادامه داشته و پس از آن بدليل ضخيم شدن آنها كاسته ميشود. بيشترين سطح ويژه برگ در كرتهايي كه هيچ كمبود رطوبتي را متحمل نشده اند برابر 237 سانتي مترمربع بر گرم ماده خشك بود. مطالعه صفات كمي و كيفي اندازه گيري شده نشان داد كه اكثر اين صفات تحت تاثير تيمارهاي تنش رطوبتي قرار گرفته و بين آنها اختلاف معني داري وجودداردو با مديريت آبياري امكان ايجاد موازنه در رشد ريشه و اندام هوايي و در نهايت دستيابي به توليد شكر بيشتر در دشت مغان امكان پذير است.