بررسي فيزيولوژي عملكرد ارقام گندم (Triticum aestivum L.) و تريتيكاله (Triticosecale wittmack) مناطق معتدل در ايران

در راستاي بررسي فيزيولوژي عملكرد برخي ارقام گندم (Triticum aestivum L.) و تريتيكاله (Triticosecale wittmack) مناطق معتدل در ايران آزمايشي در مزرعه¬ي تحقيقاتي پژوهشكده كشاورزي هسته¬اي واقع در كرج در سال 1393 در قالب طرح بلوك¬هاي كامل تصادفي با سه تكرار انجام شد. تيمارهاي آزمايش شامل شش رقم گندم و دو رقم تريتيكاله بود. صفات فيزيولوژيك مختلف اندازه¬گيري شد. نتايج تجزيه واريانس داده¬ها نشان داد كه در اكثر صفات مورد مطالعه اختلاف معني¬داري وجود داشت. بنابر نتايج بدست آمده در مرحله¬ي گلدهي ارقام تريتيكاله (سناباد و جوانيلو) در اكثر موارد (به غير از ضريب تخصيص برگ (LMF) و سنبله (SpMF)) از برتري خاصي نسبت به ارقام گندم برخوردار بودند بطوري¬كه بيشينه مقدار شاخص سطح برگ (LAI)، سرعت رشد رويشي (RGR)، مقدار كلروفيل برگ و ضريب تخصيص ساقه (SMF) را ارقام تريتيكاله به¬خود اختصاص دادند. همچنين نتايج مقايسه ميانگين ارقام نشان داد كه در بين ارقام مورد مطالعه گندم، رقم پيشتاز از كمترين سرعت رشد رويشي برخوردار بود. بنابراين مي¬توان گفت تيمار پيشتاز علاوه بر اين¬كه نتوانسته از اندام‌هاي هوايي براي انجام عمل فتوسنتز استفاده كند، قدرت انتقال مجدد مواد در آن نيز پايين بوده است. رقم سيوند نيز علي¬رغم اين¬كه نسبت به برخي ارقام ديگر گندم از سرعت رشد رويشي پاييني برخوردار بوده ولي عملكرد بالاتري از آن¬ها داشته كه دليل اصلي اين عملكرد بالا مي‌تواند به‌دليل استفاده بهتر اين تيمار از سيستم‌هاي انتقال مجدد مواد باشد.