بررسي روابط بين عملكرد دانه و اجزاي عملكرد ژنوتيپ‌هاي تريتيكاله در شرايط نرمال و تنش خشكي

خلاصه: به منظور بررسي روابط بين عملكرد دانه و احزاي عملكرد تريتيكاله، دو آزمايش جداگانه در قالب طرح بلوكهاي كامل تصادفي با سه تكرار و پنجاه و نه ژنوتيپ تريتيكاله در سال زراعي 93-1392 در مزرعه تحقيقاتي دانشكده كشاورزي دانشگاه شيراز و در دو وضعيت آبياري نرمال و تنش خشكي اجرا شدند. در هر كدام از اين آزمايش‌ها صفات قطر سنبله، طول سنبله، طول پدانكل، تعداد پنجه بارور، وزن صد دانه، وزن سنبله، تعداد دانه در سنبچله، تعداد سنبلچه، تعداد دانه در سنبله، عملكرد رويشي و عملكرد دانه اندازه‌گيري گرديد. همبستگي بين صفات نشان داد كه در شرايط ابياري نرمال تعداد پنجه بارور، وزن سنبله، و تعداد سنبلچه با عملكرد دانه معني دار گرديد و بيشترين همبستگي متعلق به وزن سنبله و سپس تعداد سنبلچه بود. صفات طول سنبله، عملكرد رويشي و وزن سنبله داراي همبستگي معني‌دار با عملكرد در شرايط تنش آبي بودند. بر اساس تجزيه رگرسيون گام به گام در شرايط آبياري نرمال به ترتيب وزن سنبله، تعداد سنبلچه در سنبله، عملكرد رويشي و وزن صد دانه مهم ترين صفات موثر بر عملكرد دانه بودند؛ در حاليكه در شرايط تنش خشكي صفات وزن صد دانه، عملكرد رويشي، طول سنبله و وزن سنبله بيشتر از ساير صفات تغييرات عملكرد دانه را توضيح مي دادند. بدين ترتيب وزن سنبله، طول سنبله و وزن دانه از جمله صفات بسيار تاثير گذار روي عملكرد دانه بودند و بنابراين در انتخاب غير مستقيم براي عملكرد دانه در تريتيكاله مي‌توان از اين صفات استفاده نمود.