سال بين¬المللي حبوبات و وضعيت موجود و آيندۀ حبوبات در ايران

International year of pulses, and status and prospect of pulse crops in Iran

سال 2016 ميلادي توسط سازمان خواروبار و كشاورزي ملل متحد (FAO) به نام سال حبوبات نامگذاري گرديده است. هدف از اين نامگذاري جلب توجه عموم مردم به اهميت حبوبات در رژيم غذايي انسان و فوايد آن در حفاظت از خاك و محيط زيست بوده است. حبوبات نقش مهمي در امنيت غذايي ايفاء نموده و به عنوان منبع اوليۀ پروتئين، فيبر و ساير عناصر غذايي ضروري مطرح هستند. علاوه بر اين، حبوبات در نظام¬هاي زراعيِ مناطق خشك و نيمه خشك جهان جايگاه ويژه¬اي دارند. مناطق خشك كه 40% از سطح كره زمين را شامل مي¬شوند، زيستگاه بيش از 5/1 ميليارد نفر از جمعيت كره خاكي است كه اغلب جزو اقشار كم درآمد و فقير هستند. نبابراين، با توجه به تغييرات اقليمي و كاهش سطح منابع طبيعي، لازم است در زمينه توليد آن دسته از محصولات زراعي كه نه تنها به نهاده كمتري نياز دارند، بلكه بطور مثبتي در سلامت خاك و محيط زيست سهيم هستند تمركز بيشتري گردد. در سال زراعي 93-1392، از حدود 84/11 ميليون هكتار از اراضي زير كشت محصولات زراعي 822 هزار هكتار مربوط به حبوبات بود كه با 9/6 درصد از كل اراضي زير كشت، پس از غلات و گياهان علوفه اي رتبه سوم را در كشور داشته است. از كل 822 هزار هكتار سطح زير كشت حبوبات كشور، نخود، عدس و لوبيا به ترتيب 3/64، 3/17 و 1/14 درصد را به خود اختصاص دادند. هزينه توليد حبوبات در كشور بالاست و بيشترين هزينه مربوط به مرحله برداشت است. از اين رو به ارقام پابلند و ماشين هاي مناسب برداشت محصول نياز است. افزايش مصرف سرانه، تعديل تعرفه هاي صادراتي، اتخاذ و اجراي سياست‌هاي حمايت از توليد حبوبات، تغيير نگرش برنامه¬ريزان كلان كشور به حبوبات، توسعه صنعت بذر و فرآوري حبوبات، استفاده از فن¬آوري‌هاي نوين در اصلاح و توسعه همكاري با مراكز تحقيقاتي بين المللي مي¬توانند از جمله راهكارهاي مؤثر در افزايش توليد حبوبات كشور باشند.