بررسي تأثير زمان كاشت بر عملكرد و اجزاي عملكرد لاينهاي اميد بخش كلزا در اصفهان

كشت به هنگام كلزا در منطقه اصفهان در موارد زيادي براي كشاورزان مقدور نيست و كشت ارقام رايج در كشت دير نيز خسارتهايي را به همراه دارد، بنابراين معرفي ژنوتيپهايي كه حساسيت كمتري نسبت به زمان كشت داشته باشند براي اين شرايط مي تواند مفيد باشد. بر اين اساس در اين آزمايش سه لاين اميدبخشK1، R15 و L109 به همراه ارقام زرفام و اكاپي به عنوان شاهد در چهار تاريخ كاشت 25 شهريور ، چهارم ، چهاردهم و بيست وچهارم مهرماه طي دو سال زراعي 92-1391 و 93-1392در قالب طرح بلوكهاي كامل تصادفي با توزيع يكبار خردشده با سه تكرار در ايستگاه تحقيقات كشاورزي كبوترآباد مورد كشت قرار گرفتند. تاريخ كاشت در اين آزمايش به عنوان فاكتور اصلي و رقم به عنوان فاكتور فرعي در نظر گرفته شد .نتايج نشان داد كه اثر سال بر عكس العمل اين ژنوتيپها به زمان كاشت اثر معني‌داري دارد به طوري كه در سال زراعي 93-1392 همه ژنوتيپهاي كشت شده در بيست و چهارم مهر ماه در اثر سرما از بين رفتند و در تجزيه مركب سه تاريخ كاشت اول منظور شد. اثر زمان كاشت بر مراحل مختلف نمو، ارتفاع بوته، تعداد خورجين در بوته و عملكرد دانه معني دار بود. تأخير در كاشت باعث كوتاه شدن مراحل نمو و كاهش تعداد خورجين در بوته و عملكرد دانه گرديد. بجز وزن هزار دانه، كليه صفات مورد بررسي تحت تأثير رقم قرار گرفتند. لاينهاي اميد بخش R15 ، K1 و L109 در مجموع تاريخهاي كشت نسبت به ارقام شاهد عملكرد بيشتري داشته و سازگاري مناسبي براي كشت در منطقه اصفهان نشان دادند. اثر متقابل زمان كاشت و رقم بر وقوع مراحل نمو مختلف، تعداد خورجين در بوته و عملكرد دانه معني دار بود. در تاريخ كاشت 25 شهريور ماه ژنوتيپL109 با توليد 3648 كيلو گرم در هكتار ، در تاريخ كاشت چهارم مهر ماه ژنوتيپR15 با توليد 3645 كيلوگرم در هكتار و در تاريخ كاشت چهاردهم مهرماه نيز ژنوتيپR15 با توليد 3336 كيلوگرم در هكتار بيشترين عملكرد دانه را توليد نمودند.ژنوتيپهايR15و K1داراي پتانسيلو ثبات عملكرد مناسبي در هر سه زمان كاشت بودند و از نظر سازگاريبا شرايط منطقه نسبت به ساير ژنوتيپها برتري داشتند. لاينL109با دوره رشد طولاني تر و پتانسيل عملكرد بالا براي كشت در تاريخهاي كاشت زود مناسب بود.