ارزيابي سيستم ريشه¬اي ارقام گندم نان (.aestivum L Triticum)

ريشه ها از اجزاء مهم گياه براي جذب آب و مواد غذايي بويژه تحت شرايط محدود كننده آبي در شرايط خشك و نيمه خشك هستند كه عملكرد گياهان را تحت تاثير قرار مي دهند. در اين راستا مطالعه خصوصيات ريشه مانند نسبت عمق ريشه به ارتفاع اندام هوايي (Rd/Sh) و نسبت ريشه به ساقه (R-S) در ارقام مشتق شده از شرايط اقليمي متفاوت مي¬تواند به انتخاب ارقام با خصوصيات برتر كمك نمايد. در اين آزمايش15 رقم گندم شامل: مهرگان(514 – (UG، پيشتاز، چمران، شيرودي، افلاك، كريم، گاسكوژن، سايسون، الوند، گنبد، مرواريد، پيشگام، سيروان، ميهن و زارع در قالب طرح كاملا تصادفي در 3 تكرار مورد بررسي قرار گرفتند. نتايج حاصل از تجزيه واريانس نشان داد كه بين ارقام مختلف نسبت عمق ريشه به ارتفاع اندام هوايي داراي تفاوت معني¬داري (01/0≥P) مي¬باشد. ارقام گاسكوژن، ميهن و پيشگام بيشترين، وارقام سيروان، كريم و الوند كمترين نسبت عمق ريشه به ارتفاع اندام هوايي را داشتند. همچنين تمامي ارقام از لحاظ نسبت وزن خشك ريشه به ساقه تفاوت معني¬داري (01/0≥P) نشان دادند. در اين آزمايش ارقام ميهن، زارع و مرواريد به ترتيب بيشترين و رقم افلاك كمترين نسبت ريشه به ساقه را در بين ساير ارقام ايجاد نمودند. نتايج حاصل از اين آزمايش نشان داد كه حداكثر عملكرد به ترتيب مربوط به ارقام ميهن، سيروان، چمران، گاسكوژن، پيشگام بود. بررسي همبستگي عملكرد با صفات مورد نظردر ريشه نشان داد كه ارقامي كه داراي عملكرد بيشتري بودند از نسبت عمق ريشه به ارتفاع اندام هوايي بالاتري نيز برخوردار بودند(r=0.68).