دعا و نيايش در آيينه عرفان

روح آدمي خواه ناخواه با مفهومي به نام خدا گره خورده است، كه اگر شخص بخواهد به اين گره توجه كند، به مفهوم فطرت مي رسد و اگر بيشتر در خود و خدا تأمّل كند به مقامات عاليه نايل مي شود. ليكن در اين راه بايد به عواملي تكيه كرد كه مسير شناخت حق را هم هموار مي كند و هم اينكه اين شناخت اگر در يك مسير قلبي هدايت شود به كيمياي عشق مي انجامد و فناي في الله كه اوج اين خدايي بودن است. از جمله اين عوامل، دعا و نيايش است، كه مي تواند انسان را مستغرق حُسنِ افعال و صفات حق كند. در اين رهگذر با استفاده از شيوه ي مطالعه ي كتابخانه اي و استفاده از گنجينه ي زنده ي كتب عرفاني و معرفتي سعي شده است تا جايي كه ميسر است به شفاف سازي مفهوم دعا بپردازيم. در نقد وضعيت دعا و نيايش در جامعه همين بس كه نوع دينداري بسياري از افراد كه تاثير مستقيم بر نگرش به دعا دارد مصلحت انديشانه است تا جايي كه فرصت قدم گذاشتن با قدرت فكري خود را نداشته و پيوسته در تقليد و تزريق زندگي كرده اند از اين رو با توجه به پژوهش حاضر دعا و نيايش بايد داراي يك پشتوانه ي عقلي قوي باشد كه نوع دين داري معرفت انديش اينگونه نيايش را در خود جاي داده است. در بُعدي ديگر تجربه ي ديني در قالب دين داري تجربت انديش عارفانه نيز مي تواند دعا و نيايش را به اوج برساند كه اين امر، مستلزم فهم قلبي از مفاهيم ديني مي باشد.