هرمنوتيك و رابطه ي آن با جامعيت و جهاني بودن قرآن

عنوان«هرمنوتيك»ظاهرا براي اولين‌بار به وسيله ي جي.سي‌.دانـها‌ و در كـتاب«هرمنوتيك مقدس» به كار رفته است.هرمنوتيك در ادبيات اسلامي‌ و ايراني به«تأويل»معني شـده است و در اين صورت،اين كلمه، حد اقل‌ قدمتي به اندازه ي ظهور‌ اسلام‌ دارد.واژه ي تأويل علاوه بر مـعناي لغـوي در هريك از حوزه‌هاي معرفت ديني،معناي اصطلاحي خاص دارد.خلط بين معناي لغوي و اصطلاحي تأويل،سبب اشتباه و انحراف در تفسير متون ديني شده است‌ و مي‌شود.هر كدام از فرقه‌ها و مكتب‌هاي اسلامي با تمسك به اين كـلمه و با محور قرار دادن تفكرات خويش، به آياتي از قرآن استدلال كرده‌اند.جبر،تفويض،اباحه‌گري و حتي نفي احكام شريعت‌ و عبادات‌ و نفي رستاخيز و...از جمله اموري هستند كه با تأويل قرآن نتيجه گرفته شده‌اند. مي تـوان نـحله‌ هـاي‌ هرمنوتيك‌ را به دو دسته كه برداشت هاي مخالفي از هرمنوتيك دارند تقسيم‌ كرد‌: دسته اول عيني گـرايان هـستند كه معتقدند مي توان با حذف پيش داوري ها به فهم‌ درست‌ متن رسـيد. دسـته دوم تـاريخ گرايان هستند كه اعتقاد دارند انسان اسير‌ شرايط‌، پيش فرض ها و انتظارات است و نمي تـوان‌ فـهم‌ صحيحي‌ از متن داشت. در اين پژوهش تلاش شده‌ است‌ تـا‌ مـعناي هـرمنوتيك بررسي شود و نسبت ورابطه ي آن با جامعيت و جهان شمولي بودن آيات قرآن كريم سنجيده شود.