بازخواني آزمون‌هاي الهي با محوريت آيۀ 155سوره بقره

انسانها پيوسته بوسيله راه‌ها و وسايل گوناگون در ابتلا و امتحانند. هر چيزي كه به نوعي با انسان ارتباط دارد وسيله امتحان است.براساس آيه: «وَ لَنَبْلُوَنَّكُمْ بِشَيْ‏ءٍ مِنَ الْخَوْفِ وَ الْجُوعِ وَ نَقْصٍ مِنَ الْأَمْوالِ وَ الْأَنْفُسِ وَ الثَّمَراتِ وَ بَشِّرِ الصَّابِرِينَ» خداوند متعال انسان را با امور پيش رو امتحان و ابتلا مي‌نمايد؛ گاهي اين امور مربوط به خود انسان و اجزاي اوست كه انسان را با آنها امتحان مي‌كند، مانند چشم و گوش و حتي اصل حيات؛ و گاهي اين امور چيزهايي خارج از وجود انسان است كه مرتبط به اوست، مانند زن و فرزند، خاندان و دوست، مال و مقام، قدرت و حكومت و آسايش و رفاه. اين كه خداوند انسانها را به وسيله امور گوناگون امتحان مي‌كند، بدين معني است كه به وسيله اينها هر كسي را به كمالي كه لايق آن است مي‌رساند. فلسفه مشكلات و سختي‌ها و انواع آزمونهاي الهي نه براي اين است كه خداوند متعال بخواهد شخصيت و درجه انسانها را مشخص كند بلكه هدف ارتقاء شخصيت و بالا بردن درجه و افزايش دادن به كميت است. حكمت و علت اصلي قرار دادن انسانها در نعمتها و نقمتها، راحتي‌ها و سختي‌ها، و خير و شر، آشكار شدن صلاحيت باطني انسانها از نظر استحقاق ثواب يا عقاب مي‌باشد و هر كه مي‌خواهد به قرب الهي برسد، در خلال اين امور خود را شايسته و لايق بهشت كند يا به بالاتر از آن دست يابد و هر كه شايستگي و لياقت ندارد سر جاي خود بماند. پس ابتلا و امتحان الهي براي آن است كه شئون باطني و لياقت ذاتي انسانها به فعليت درآيد و مستحق آن چيزي شوند كه درخور آنند، و اهل حق از اهل باطل و راستگويان از دروغگويان و سره از ناسره شناخته شود. نه آنكه چيزي بر خداوند معلوم شود .