بررسي تاثير پديده هاي اقليمي بزرگ مقياس بر دماي سطحي هواي ايران با روش تحليل همبستگي جزئي

سوال اصلي اين تحقيق عبارت است از اينكه بر اساس اندازه گيريهاي صورت گرفته در دنيا، تاثير پديدههاي بزرگ مقياس اقليمي مثل النينو بر روي دماي سطحي هوا در ايران به صورت آماري چگونه بوده است؟ براي پاسخ به اين پرسش، از دو سري داده براي دماي سطحي هوا استفاده شده است: 1 دادههاي درجه حرارت سطحي اندازهگيري شده در 24 ايستگاه سينوپتيك سازمان - هواشناسي ايران به طول حداقل 24 سال، 4 دادههاي درجه حرارت دنيا موسوم به - CRU كه توسط دانشگاه East Angelia منتشر شده است. در اين تحقيق، ميزان اثرگذاري پديدههاي النينو، انسو، دوقطبي دمايي اقيانوس هند، نوسانات فشار هوا در قطب شمال، نوسانات دمايي اقيانوس اطلس و نوسانات فشار هوا در اقيانوس اطلس شمالي كه سريهاي زماني شاخصهاي آن موجود است مورد بررسي قرار گرفتهاند. تحليل همبستگي جزئي بين سريهاي زماني دماي سطحي هوا و پديدههاي فوق نشان ميدهد كه متوسط همبستگي جزئي النينو روي دماي ايران بر اساس دادههاي سازمان هواشناسي و دادههاي CRU - - به ترتيب 14 درصد و 12 درصد، انسو 5 درصد و 11 درصد، دوقطبي دمايي اقيانوس هند 11 درصد و 9 درصد، نوسانات فشار هوا در قطب شمال 5 درصد و - - - 1 درصد، نوسانات دمايي اقيانوس اطلس 24 درصد و 24 درصد و نوسانات فشار هوا در اقيانوس اطلس شمالي 41 درصد و 1 درصد - - است. بر اساس اين نتايج، از آنجا كه غالب تودههاي هوا كه منطقه ايران را تحت تاثير قرار ميدهند از ناحيه اقيانوس اطلس وارد مي- شوند، همبستگي زياد بين نوسانات دمايي اقيانوس اطلس و دماي هواي ايران منطقي به نظر ميرسد. ميزان تاثيرگذاري ديگر پديده- ها هم )به جز نوسانات فشار هواي اقيانوس اطلس شمالي( بر اساس شرايط جغرافيايي و اقليمي ايران منطقي به نظر ميرسد.