اثري بديع از معمار رفيع

مسجد جامع شهر «گلبرگه »اثري بديع از معمار، رفيع قزويني درهند است كه در قرن هشتم هجري اجرا شده و تا كنون پابرجا مانده است. بنا به تصريح منابع و متون معتبر تاريخي در سال 769 هجري برابر با1367 ميلادي در عصر سلاطين بهمني هند در دكن ، مسجد جامع شهر گلبرگه پايتخت بهمنيان ، به دست يك معمار زبردست از اهالي قزوين با مهارت تمام ساخته شد كه نام او در كتيبه بنا به صورت «رفيع ابن شمس ابن منصور قزويني آمده است».دودمان بهمنيها در فلات دكن و بخش هايي از مركز و جنوب هندوستان حكومتي را بنيان نهادند و معروف است كه آنها ايراني تبار و عمدتا شيعه مذهب بودند .اگرچه انتقال پايتخت به شهر قزوين اوايل دوران صفوي ، اين شهر را حداقل به مدت نيم قرن پرچمدار رشد و شكوفايي و انتشار هنر و معماري ايراني نمود؛ اما نكته اينجاست كه ما شاهد خلق اثري بي نظير در عرصه مهندسي معماري از يك معمار اهل قزوين با وجود بعد مسافت هستيم كه مربوط به دوران قبل از ارتباطات عصر صفوي است . آنچه كه در مورد ساخت مسجد جامع گلبرگه شگفت انگيز مي نمايد؛ پوشش سراسري بنا در ابعاد 66 در 54 متر، با كاربرد وسيع از طاق و گنبد است . استفاده از تقابل نيرو براي ايستايي ساختمان ، از بارزترين جلوه هاي اين بناست . صدور سبك معماري در ايران به خارج ازكشور در آن برهه از تاريخ ، پيشرفت ها در زمينه هاي مهندسي را نشان مي دهد . بررسي قابليت هاي معماري اين مسجد و مستند سازي مشروح ، معرفي و تبيين ويژگيهاي شاخص اين اثر از اهداف اصلي اين تحقيق است . بررسي ريشه و دلايل انتشار فرهنگ و هنر ايراني در سرزمين هند و دلايل پر رنگ بودن حضور هنرمندان ايراني بويژه هنرمندان قرويني و بيان نقش ارزنده آنها در اعتلاي فرهنگ و هنر ايراني در برهه ها و بخش هاي مختلف هند بر اساس تحقيقات تاريخي و هنري همراه با تحليل و مقايسه تا حد ممكن در متن مقاله ارايه خواهد شد.