رگه هايي از جغرافياي نظريه‌‌هاي معاصري تفسيري با عيار پيشرفت‌شناخت

«قرآن كريم» كتاب هدايت به رشد و صراط اقوم است كه در بينشي فراتاريخي در دو سامانه مدل مفهومي و مدل عملياتي راهبري اين فرآيند، در متن جان‌ها و جوامع، از سطح يك الگوي هنجارين تا يك الگوي برنامه‌اي و توسعه‌اي را در خويش دارد. در اختيار داشتن تصويري نظام واره از وضعيت رويكردها، گرايش‌ها، نظريه ها و مكتب هاي تفسيري دورۀ معاصر، و بازخواني آن ها در ذيل يك الگوي جامع و در اختيار گرفتن تصويري سيستمي از جغرافياي اين جريان‌هاي تفسيري مي‌تواند در ضمن فرآوري ظرفيت نقد تاريخي انديشۀ تفسيري در دورۀ معاصر، ظرفيتي نيز براي تنقيح و فربه سازي جامع‌نگر نظريه و مكتب مرجع تفسيري يعني تفسير پيشرفت‌شناخت ايجاد كند. نظريه هاي بر جسته معاصر تفسير در ذيل الگويي از شش مؤلفه، جغرافيايي معيني دارد: 1. نوع رويكرد به نظام انتظارات از دين و سطح و افق مسأله شناسي آنان و در اين راستا، ظرفيت پذيري انديشيدن درباره انسان جديد، جهان اجتماعي حديد و علم حديثي؛ 2. گرايش هاي روش شناختي؛ 3. سطح ظهور اقتدار توسعه اي و در الگوي تفسيري پيشنهادي و ظرفيت ترجماني از سطح نظام شناسي به نظام سازي تحقيق و توسعه اي؛ 4. ظرفيت توليد فرا انديشه دين‌شناخت و منظومه جامع ادراكي و نوع گرايش معرفي برگزيده؛ 5. قابليت فرآوري يك مكتب معين تفسيري؛ 6. ظرفيت جريان بخشي فهم تفسيري از سطح رويكرد ايدئولوژيك به سطح انتولوژي انسان‌شناخت؛ 7. نوع دادوستد و مواجهه با مدرنيته معاصري و به طور خاص علم جديد؛ 8. نوع رويكرد به اصل امامت و سنت آل البيت: در فهم تفسيري (از عدم اعتنا تا پذيرش ارجاع مفهومي تا اسباط به مثابه متدولوژي فهم، تا ترجماني به نمونه اقدام مرجع)؛ 9. ظرفيت گفتماني و به طور خاص زباني گفتگو با انسان، جهاني اجتماعي و علم معاصري؛ 10. اهتمام به مشاركت جمعي و نهادي و جنسيتي.