بررسي برخي از روش هاي معيشت پايدار با رويكرد حفاظت از تنوع زيستي در زاگرس مركزي (محدوده پايلوت بلداجي- ناغان)

منطقه رويشي زاگرس از جمله مناطق مهم و با ارزش منابع طبيعي كشور ايران است كه در دهه هاي اخير در قسمت هاي مركزي آن بدليل كاهش تنوع زيستي معيشت مردم محلي اين مناطق با مشكلات زيادي مواجه شده است. چون انسان جزء جدايي ناپذير و ركن اصلي تنوع زيستي است پس براي دستيابي به توسعه پايدار و حفظ تنوع زيستي بايد انسان و طبيعت با هم در تعامل آگاهانه باشند چراكه اين امر شالوده اوليه توسعه پايدار محسوب مي شود اين در حالي است كه در معرفي معيشت جايگزين نيز بايد مشاركت مردم را طلبيد، زيرا مردم در روند مشاركت خود به اين نتيجه رسيده اند كه پاسداشت منابع طبيعي براي آن ها صرفه اقتصادي نيز دارد بنابراين جنگل داري و مديريت جنگل هاي زاگرس، توجه به مسايل اجتماعي و تعامل مردم و طبيعت را مي طلبد. اين پژوهش در محدوده پايلوت بلداجي- ناغان در استان چهار محال و بختياري با هدف جايگزيني برخي از روش هاي معيشت پايدار با رويكرد حفاظت از تنوع زيستي صورت گرفت. در اجراي اين پژوهش از سه مجموعه ابزار تحقيق شامل مطالعات اسنادي و كتابخانه اي، ارزيابي سريع روستايي و همچنين ارزيابي مشاركتي روستايي استفاده شد جامعه آماري مورد مطالعه مجموعه آبادي هاي موجود در دو دهستان مشايخ و دهستان ناغان بودند و تعداد پنج روستا به عنوان جمعيت هاي نمونه اجراي پژوهش انتخاب شدند. در زمينه اولويت كسب و كار روستائيان سرمه دوزي و مرغداري به ترتيب بيشترين و كمترين اولويت (15 و 8 امتياز) را داشتند. از مسائل و چالش هاي مهم محيط زيست محدوده پايلوت بلداجي-ناغان برداشت ناپايدار از محصولات چوبي و غيرچوبي جنگل، معضل ذغال گيري، تغيير كاربري اراضي جنگل به باغ و زمين كشاورزي، كشت ديم زير اشكوب جنگل، تخريب جنگل هاي رودكناري به بهانه ساخت استخر هاي پرورش ماهي غير مجاز مي باشد و از آنجايي كه در اين منطقه زندگي و معيشت مردم محلي تا حد زيادي به منابع طبيعي وابسته است و مردم محلي از اين منابع اثر گذار و تاثير پذير مي باشند، دستيابي به يك برنامه اقدام در خصوص ساماندهي معيشت به صورتي كه مورد توافق ذينفعان بويژه مردم محلي باشد مي تواند اولين گام براي حفاظت پايدار منطقه محسوب شود.