صرف فعل گويش لكي هرسيني

گويش لكي هرسيني كه جزء گويش هاي كردي جنوبي به شمار مي رود؛ در اصل از خانوادة زبان هاي هند و اروپايي نشأت گرفته است. برخي از گويشوران هرسيني، به گويش لكي هرسيني صحبت مي كنند. هدف نويسنده، از صرف فعل، تلاش جهت بقاي اين گويش است. براي انجام اين پژوهش، هم از روش كتابخانه اي و هم از روش ميداني (شمّ زباني نويسنده، ضبط و تحليل مصاحبه با 30 گويشور) استفاده شده است. بخشي از نتايج حاصله از پژوهش عبارتند از: 1- فعل گويش لكي هرسيني داراي ويژگي هاي شش گانة شخص و شمار، زمان، گذر، معلوم و مجهول، وجه و نمود است. 2- تمامي شناسه هاي فاعلي زمان هاي گذشته و حال به استثناي سوّم شخص مفرد، يكسان اند. 3- دوازده زمان مهم در گويش لكي هرسيني وجود دارد كه شش مورد به زمان گذشته (ساده، استمراري، مستمر، نقلي، بعيد و التزامي)، پنج مورد به زمان حال (اخباري، استمراري، مستمر، التزامي و امر) و يك مورد نيز به زمان آينده تعلّق دارد. به هنگام ساختن فعل گذشتة بعيد، هم از پاية حال و هم از پاية گذشته استفاده مي شود. 4- در زمان گذشتة التزامي نيز كه داراي دو الگوي اصلي ساخت فعل است؛ پايه هاي گذشته و حال استفاده مي گردد. 5- طريقة ساختن زمان هاي حال اخباري و استمراري يكسان است. 6- فعل هاي زمان هاي حال اخباري، حال مستمر و گذشتة بعيد نيز مي توانند بيانگر زمان آينده باشند. 7- زمان هايي مانند گذشتة بعيد استمراري و گذشتة نقلي استمراري در اين گويش وجود ندارد.