باز انديشي عقلانيت اميد در اخلاق فضيلت محور از ديدگاه علامه جعفري

اميد ازجمله انديشه‌هاي محوري در اديان بزرگ و فلسفه‌هاي جديد است. علامه جعفري به‌عنوان فيلسوفي مسلمان كه با بسياري از ديدگاه‌هاي فلسفي معاصر غرب آشنايي وبر پاره‌اي از آن‌ها احاطه دارد، به جايگاه اميد در زندگي عصر مدرن توجه شايسته داشته است. اين مقاله به دنبال پاسخ اين مسئله است كه در نظر علامه جعفري مفهوم اميد چگونه تبيين مي‌شود؟ چه نقشي در جهت‌دهي اهداف انساني و تغيير جهان‌بيني‌ها در راستاي رسيدن به كمال اخلاقي ايفا مي‌كند و در اين تبيين چه نوآوري‌هايي نسبت به انديشه‌هاي رقيب مي‌توان ديد؟ مقاله، در پاسخ به مسئله بالا، نشان مي‌دهد كه علامه جعفري، اميد را يكي ا ز مراحل تصعيد حيات تكاملي به شمار آورده و در تلاش است با شناساندن ماهيت حقيقي اميد و جداسازي آن از توهماتي كه اين مهم را در گستره حيات طبيعي مشتبه ساخته است، بيان كند كه اين خصلت متعالي انساني تنها درراستاي عبوديت خداوند معنادار مي‌شود؛ علامه جعفري اميد حقيقي را با توجه به نظريه حيات معقول خود، تحت عنوان اميدهاي محرك و در بستر اخلاق فضيلت مدار در مقابل اميدهاي كاذب يا آرزوهاي دورودراز كه صرفاً در حيات طبيعي محض كاربرد دارند و هيچ‌گونه ارزش عالي و متعالي در آن‌ها يافت نمي‌گردد، تبيين و تفسير مي‌نمايد. مقاله، ديدگاه علامه را با معيار درجه عقلانيت با يكي از انديشه‌هاي رقيب، تحت عنوان عقلانيت اميد در نظام اخلاقي گابريل مارسل، مقايسه نموده ونشان مي‌دهد كه در نظريه علامه مؤلفه‌هايي ازجمله ضمانت اجرا وجود دارد كه در گستره اخلاق سكولار مانند نظريه اخلاق مارسل، يافت نمي‌شود.