هويت ايراني – اسلامي ما

در زمينه سوابق تاريخي هويت در ايران بررسي برهه اي از تاريخ گذشته يعني حدود دويست سال پيش اهميت اساسي دارد، فرهنگ وهويت ما در محدوده ايران كنوني بيش از يك قرن با هجوم فكري، فرهنگي، نظامي و تكنولوژي غرب با بنيادهاي فلسفي وخارج از دين روبرو بوده است و رويكردهاي جامعه ايراني در اين مواجهه غالبا متكي بر دو رويكرد متضاد يكديگر بوده است. شكلي از رويكرد به طرد و نفي آن پرداخته است و شكل ديگر آن به خودباختگي و تسليم روي آورده است كه در اين رويارويي اغلب روشنفكران به خاطر عدم شناخت كافي از بنيادهاي فكري و فلسفي غرب راه خروج جامعه ايراني از عقب ماندگي علمي، فرهنگي، اقتصادي، اجتماعي و... . را در سر سپردن و تن دادن به تمام پروژه هاي غرب ديدند و اندكي از اين روشنفكران نيز به طرد، انكار و مقابله كوركورانه در برابر آن پرداخته اند و اين انديشه را در سطح ملي گسترش داده و ترويج نمودند كه نتيجه نهايي آن يك رشد يافتگي ناقص شبه غربي و ظاهري است كه از مباني هويتي و هستي شناسي انسان ايراني بر نيامده است و متاسفانه رويكرد سومي كه به گزينش آگاهانه از تمدن غرب متمايل باشد وجود نداشته است. پرسش اين است كه گفتمان ايراني – اسلامي چگونه مي تواند پيرامون هويت در عرصه ملي و جهاني مفهوم سازي نمايد و چه آموزه هايي مولفه آن است؟ جامعه ايراني از يك سو داراي فرهنگ و هويت ملي است و از سوي ديگر جوانان اين جامعه تلاش مي كنند تا در جهان امروز نقشي فعال را ايفا نمايند با توجه به اينكه انقلاب اسلامي تفسير متعالي از جهان – انسان، هدف و غايت وجودي او ارائه مي كند مي توان از آن براي ارائه يك الگوي جديد در برابر الگوهاي جهاني هويت ساز نام برد با اين وجود جامعه امروزي ما به علت ريشه هاي مدرنيته غربي در زندگي خويش كه حاصل از لايه هاي فكري انديشمندان غرب زده بوده همواره با چالش هويتي مواجه شده است. هدف اين نوشتار تبيين و تحليل چگونگي تركيب مفاهيم ايراني، اسلامي و ادغام آن با فرهنگ ملي براي رويارويي با مدرنيته غربي است كه با بهره گيري از نظام فكري و معرفت شناسي امام خميني (ره) و مقام معظم رهبري به چيستي هويت و عناصر موثر در شكل گيري و تحول آن پاسخ داده شود. به نظر مي رسد براي اينكه هويت ايراني اسلامي ما دچار مشكل نشود و بتوان آن را به عنوان الگويي برابر الگوهاي غربي مطرح نمود به خود آگاهي نسبت به ميراث خود در مواجهه با مدرنيته غربي و ارائه مدرنيت بومي، اسلامي، ايراني را در برابر آن براي مقابله با هويت زدايي غرب نياز مي باشد. روش تحقيق در اين پژوهش كيفي – تحليلي است كه با استفاده از ابزار كتابخانه اي انجام مي شود.