تشابه تكاملي برخي خاك هاي جنگلي

شناسايي و بررسي تكامل خاك ها از پايه هاي اصلي مديريت خاك ها مي باشد. تحقيق حاضر با بررسي 30 خاك رخ تحت شرايط محيطي مختلف در جنگل هاي ارسباران سعي بر يافتن خاك هايي با تشابه تكاملي يكسان دارد تا با توصيه مديريتي يكسان براي چنين نواحي سهولت مديريت جنگل برپايه اطلاعات خاك شناسي را فراهم سازد. در اين راستا رده بندي خاك هاي مطالعه شده با استفاده از نتايج مطالعات صحرايي و آزمايشگاهي انجام و شاخص تكامل خاك هاردن براي خاك هاي مذكور محاسبه شد. نتايج حكايت از حضور چهار رده خاك انتي سول، اينسپتي سول، مالي سول و آلفي سول با خانواده هاي مختلف در منطقه داشت كه شاخص هاردن نيز سير تكاملي افزايشي آنها را به ترتيب ذكر شده و در تطابق با منطق رده بندي نشان داد. بررسي كيفي تكامل خاك هاي ياد شده بيان گر تفاوت آنها با تحليل نوع فرآيندهاي خاك سازي روي داده در تشكيل هر يك از خاك ها بود. مقايسه آماري شاخص تكامل خاك هاردن با بيان وجود تفاوت معني دار بين خاك هاي انتي سول و آلفي سول تفاوت اساسي در فرآيندهاي خاك ساز اين دو خاك را تأييد نمود. خاك هاي اينسپتي سول و مالي سول اگرچه با دو خاك ديگر از نظر تكامل تفاوت معني داري داشتند ليكن اختلاف كمّي ميزان تكامل بين آنها با وجود معدود فرآيندهاي خاك سازي متفاوت معني دار نبود كه علّت آن را مي توان در شدّت فرآيندهاي خاك ساز روي داده دانست. به طور كلي سه فاكتور نوع، تعداد و شدّت فرآيندهاي خاك سازي عوامل دخيل در تفاوت تكاملي خاك ها شناخته شد. در منطقه مطالعه شده به دليل عدم تفاوت معني دار تكامل خاك هاي اينسپتي سول و مالي سول توصيه به مديريت جنگل مشابه برپايه تصميم گيري هاي مستحكم بر اطلاعات خاك شناسي در نواحي با اين دو نوع خاك گرديد در حالي كه ساير نواحي نيازمند مديريت هاي متفاوتي هستند.