بررسي نقاط قوت و ضعف و ارائه راهكار جهت بهبود مديريت بهينه منابع آب كشاورزي با تاكيد بر توسعه پايدار كشاورزي

بخش ﻛﺸﺎورزي ﻛﻠﻴﺪيﺗﺮﻳﻦ و ﻣﺆﺛﺮﺗﺮﻳﻦ ﺑﺨشي اﺳﺖ ﻛﻪ ﭘﻴﻮﻧﺪ ﺗﺎريخي و اﺟﺘﻤﺎعي محكمي ﺑﺎ ﺑﺨﺶ آب دارد. اﻓﺰاﻳﺶ ﻣﺼﺮف و ﺗﺨﺮﻳﺐ ﻣﻨﺎﺑﻊ آب در وﻫﻠﻪ ﻧﺨﺴﺖ ﺑﺮ زﻧﺪگي اﻓﺮاد ﺗأﺛﻴﺮ منفي ميﮔﺬارد و ﺗﺨﺮﻳﺐ ﻣﻨﺎﺑﻊ آب ﺑﻪ ﻣﻨﺰﻟﻪ ﺗﺨﺮﻳﺐ ﭘﺎﻳﻪﻫﺎي ﺗﻮﺳﻌﻪ و پايداري كشاورزي اﺳﺖ. نياز روزافزون انسان به آب از يكسو و كمبود آن از سوي ديگر به ويژه در مناطق خشك و نيمه خشك جهان، باعث افزايش بهره برداري از منابع آب، بخصوص منابع آب زيرزميني شده است. با پيشرفت تكنولوژي، استحصال آب بويژه از طريق چاه روز به روز در حال افزايش است. منابع آب سطحي اگر به طور صحيح مديريت نشود، بحران هاي آبي شديدي پديدار مي گردد كه داراي تبعات اجتماعي، اقتصادي و سياسي خواهد بود و توسعه پايدار كشاورزي را به خطر خواهد انداخت. در مطالعه حاضر با استفاده از روش دلفي و تكميل پرسشنامه از متخصصان بخش كشاورزي و منابع آب و استفاده از مدل تحليلي ماتريس SWOT به تدوين نقاط قوت و ضعف، فرصت ها و تهديدهاي مديريت بهينه آب در بخش كشاورزي پرداخته شد و راهكارهاي مناسب جهت دستيابي به توسعه پايدار پيشنهاد شد. نتايج نشان داد كه تغيير و تعيين الگوي كشت بهينه متناسب اقليم هر منطقه، آموزش و ارتقاي دانش و آگاهي عمومي در خصوص منابع و مصارف آب، تغيير مديريت آب از بخش مديريت عرضه به بخش مديريت تقاضا و مصرف آب ، بهبود و توسعه شبكه هاي انتقال و توزيع آب كشاورزي بر حسب استاندارهاي بهبود راندمان مصرف آب و تشكيل بازار آب و انتقال آب از حوضه هاي مجاور به ترتيب استراتژي هاي مهمي در جهت مديريت بهينه در راستاي توسعه پايدار كشاورزي مي باشند.