بررسي خصوصيات گياهي گوجه‌فرنگي با مقايسه آبياري ناقص ريشه و كم آبياري تنظيم شده در منطقه جيرفت

آب از مهم‌ترين عوامل توليد محصولات كشاورزي در سرتاسر جهان است و كمبود آب در بخش كشاورزي لزوم استفاده از كم‌آبياري را نمايان مي‌سازد. از طرف ديگر كم‌آبياري به‌عنوان يك عامل محدود كننده، رشد گياه را تحت تأثير قرار مي‌دهد. لذا در اين پژوهش جهت مشخص نمودن تأثير كم‌آبياري تنظيم شده و كم‌آبياري ناقص ريشه بر خصوصيات گياهي گوجه‌فرنگي آزمايشي به‌صورت كرت‌هاي يك ‌بار خرد شده در قالب طرح بلوك‌هاي كامل تصادفي با سه تكرار در ايستگاه تحقيقاتي شهرستان جيرفت در سال زراعي 1395 انجام گرديد. در اين آزمايش تيمارهاي مورد بررسي شامل سه سطح آبياري (1I= تأمين 100 درصد كمبود رطوبت خاك تا حد ظرفيت زراعي (آبياري كامل)، 2I= تأمين 75 درصد كمبود رطوبتي خاك تا حد ظرفيت زراعي و 3I= تأمين 55 درصد جبران كمبود رطوبتي خاك تا حد ظرفيت زراعي) به عنوان عامل اصلي و دو سيستم كم‌آبياري (1S= كم‌آبياري تنظيم شده و 2S= آبياري ناقص ريشه) به‌عنوان عامل فرعي بودند. نتايج تحقيق نشان داد كه اعمال كم‌آبياري سبب 16 تا 34 درصد صرفه‌جويي در ميزان آب مصرفي شد. بيشترين عملكرد محصول (65/ 202 تن در هكتار) در تيمار آبياري كامل بدست آمد. عملكرد و وزن ميوه در سطح 75 درصد اعمال شده در آبياري ناقص ريشه به‌ترتيب 95 /195 تن در هكتار و 7/ 169 گرم بدست آمد. همچنين بيشترين كارايي مصرف آب با ميانگين 6 /45 كيلوگرم بر مترمكعب، مربوط به سطح 75 درصد اعمال شده در آبياري ناقص ريشه بود. همچنين عملكرد سطح 75 درصد اعمال شده در كم‌آبياري تنظيم شده به‌رغم مصرف آب يكسان با آبياري ناقص ريشه در همان سطح، 1/ 16 درصد كاهش يافت. لذا سطح 75 درصد اعمال شده در آبياري ناقص ريشه ضمن ممانعت از كاهش معني‌دار عملكرد و صرفه‌جويي 25 درصدي آب، افزايش 14 درصدي كارايي مصرف آب را به‌همراه داشت كه مي‌تواند روشي مطمئن براي كنترل مصرف آب و افزايش بازده آبياري در كشت گوجه‌فرنگي باشد.