بررسي فني - اقتصادي استفاده از سيستم هاي مختلف انتقال خط آتش در يك معدن روباز

Technical and Economical Comparison between Different Blasting Method in a Surface Mine

در معادن روباز كشور، انفجارها عموما با استفاده از فتيله انفجاري و يا چاشني الكتريكي انجام مي گيرد. يكي ديگر از روشهاي معمول براي انفجارهاي روباز، سيستم نانل است كه علي رغم كاربرد گسترده در كشور هاي پيشرفته دنيا، سابقه استفاده چنداني در كشور ما ندارد. با توجه به استفاده از سيستم نانل در پروژه سد و نيروگاه گتوند عليا، فرصتي فراهم گرديد تا اين سه روش انفجاري در شرايط عملي كشورمان مورد ارزيابي قرار گيرد. آنچه كه در اين مقاله بصورت خاص مورد بررسي قرار مي گيرد، مقايسه اي فني- اقتصادي بين سه طريقه انتقال خط آتش (فتيله انفجاري، چاشني الكتريكي و سيستم نانل) است كه طي انفجار هاي متعدد مورد استفاده قرار گرفته است. در تمامي اين انفجارها كه در يك بازه زماني طولاني و به روش هاي مختلف انجام گرفته اند، تمامي پارامتر هاي مهم در يك انفجار روباز (از جمله سلامت ديواره نهايي حاصل از انفجار، دانه بندي مصالح حاصل از انفجار، خرج ويژه، ميزان پاشنه باقيمانده پس از انفجار، ميزان پرتاب سنگ و ...) ثبت و مقايسه گرديده است. ضمن آنكه از نظر مسائل اقتصادي نيز، مقايسه ريالي هر يك از سه روش فوق الذكر انجام گرفته و در نهايت جمع بندي نهايي براي گزينش بهترين روش انتقال خط آتش از جنبه فني و اقتصادي ارائه شده است. بر اين اساس از نقطه نظر فني بهترين گزينه سيستم نانل شناخته شد. از نظر اقتصادي نيز هر چند مدار انفجاري با سيستم نانل، نسبت به مدار مشابه با فتيله انفجاري هزينه بيشتري در بر دارد، اما با در نظر گرفتن جميع نتايج حاصل يك انفجار روباز، استفاده از سيستم نانل بصرفه تر خواهد بود.

Almost all of surface blasting in Iran have done with detonating cord and electrical cap. NONEL system is another advanced method that can be used in the surface blasting, but there is not any history of usage of NONEL in Iran. Gotvand dam and H.E.P.P. is a big dam construction activity that is happening in the south west of Iran. In this project, rock fill material of dam body mostly is supplied from a surface mine. Regarding to the importance of blasting operation in this mine, for selecting optimum method, it is decided to try the use of NONEL system for surface blasting. Therefore some blast experiments were planned to carry out in this mine with three different methods (electrical Cap, detonating cord and NONEL system). In a long period of time, in each blast, important parameters such as fly rock, fragmentation, back break, remained toe, specific charge have recorded. By comparing these parameters, advantages and disadvantages of each method have observed. Finally the cost of blasting in each method was estimated and compared with another method. This paper describes this study and its final results.