بررسي مقايسه اي فضاهاي حمام هاي عمومي ايراني اسلامي با حمام هاي عثماني

نگاهي گذرا به متون دوران هاي مختلف تاريخي مويد اين امر است كه حداقل در همه دوره هاي اسلامي ، حمام هاي عمومي فراواني در شهر هاي مسلمين وجود داشته و با توجه به تعداد آنها در هر شهر، از حيث اهميت قابل مقايسه با مساجدند . هر محله يا گذر شهر قديم، در كنار ديگر بناهاي عمومي، داراي حمام يا حمام هايي براي استفاده مردم بوده كه معمولاً توسط افراد خير و متمكن ساخته و وقف مي شده است. قرار گيري حمام هاي عمومي در زمره آثار برجسته ي معماري اين سرزمين اعجاب آور است كه تاكيد شرع اسلام بر طهارت عامل موثري در توجه به ساخت حمام بوده است. حمام ، بنايي خدماتي است كه لازمه زندگي انسان است اما اقوام و فرهنگ هاي مختلف كمتر به اهميت معماريآن نظر افكنده اند. اهميت حمام و ظرافت و دقت درمعماري آن را بايد بيش از هر چيز، نشانه احترام به انسان در فرهنگ ما دانست. انسان موجودي والاست پس حمام هم مانند ساير مكان هاي زيست بايد در خور و شايسته انسان بوده تا روحش را نوازش دهد و دلش را آرام كند. استانبول را به حق مي توان مركز تقاطع فرهنگ ها و دوره هاي تاريخي گوناگون ناميد و اين درهم آميختگي شگفت، گونه گوني دلپذيري را در آداب و رسوم و سنتهاي مردمان كشور تركيه بر جا گذاشته است و يكي از نمادهاي اين چند فرهنگي، حمام هاي تركي است . ضرب المثلي در تركيه است كه مي گويند كسي كه هيچ وقت به يك حمام تركي نيامده است هرگز تميز نشده است و اين اغراق جالب، نشان از اهميتي است كه اين بناها در اجتماعات شهري داشتند. با بررسي فضاهاي حمام در اين دو فرهنگ ميخواهيم بدانيم كه كدوم يك توجه بيشتري به پاكيزگي و آرامش درخور و شايسته انسان را فراهم مي كند.