تأثير كالبد در ميزان احساس امنيت اجتماعي زنان در فضاهاي شهري ( نمونه موردي: پارك جنگلي طرق مشهد)

اﻣﻨﯿّﺖ ﯾﮑﯽ از ﻣﻬﻤﺘﺮﯾﻦ ﻣﺆﻟّﻔﻪ ﻫﺎي ﺷﻬﺮ اﺳﻼﻣﯽ و ﺗﻀﻤﯿﻦ ﮐﻨﻨﺪة اﻧﺴﺠﺎم و ﭘﮑﯿﺎرﭼﮕﯽ ﺷﻬﺮ اﺳﺖ. در دو دﻫﮥ اﺧﯿﺮ ﮔﻔﺘﻤﺎن ﻗﺪرت ﻣ ﺪي در زﻣﯿﻨﮥ ﻓﻀﺎي ﻋﻤﻮﻣﯽ ﺷﻬﺮي و ﻧﻘﺶ اﻣﻨﯿّﺖ ﺷﻬﺮي ﺑﻪ وﯾﮋه ﺑﺮاي ﮔﺮوه ﻫﺎي آﺳﯿﺐ ﭘﺬﯾﺮ ﻫﻤﭽﻮن زﻧﺎن و ﮐﻮدﮐﺎن ﮔﺴﺘﺮش ﯾﺎﻓﺘﻪ و ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺳﺎزي ﻓﻀﺎﻫﺎي ﺷﻬﺮي ﺑﺮاي زﻧﺎن ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﯾﮑﯽ از ﻣﻬﻢ ﺗﺮﯾﻦ ﻣﺤﻮرﻫﺎي ﻣﺪﯾﺮﯾّﺖ ﺷﻬﺮي ﻣﻮرد ﺗﻮﺟّﻪ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ. اﺣﺴﺎس اﻣﻨﯿﺖ در ﻓﻀﺎﻫﺎي ﺷﻬﺮي ﯾﮑﯽ از ﺷﺎﺧﺺ ﻫﺎي ﮐﯿﻔﯿﺖ ﻓﻀﺎ ﻣﺤﺴﻮب ﻣﯽ ﺷﻮد و ﺑﻪ رﻏﻢ آﻧﮑﻪ ﻣﺴﺄﻟﻪ ﻓﻀﺎي اﻣﻦ ﺷﻬﺮي در ﻫﺮ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﯾﮏ ﻣﺴﺄﻟﻪ ﭘﯿﭽﯿﺪه و داراي اﺑﻌﺎد ﻣﺘﻨﻮع و ﻣﺘﻌﺪد اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ، اﻗﺘﺼﺎدي و ﻓﺮﻫﻨﮕﯽ اﺳﺖ. وﻟﯽ در ﺗﺄﻣﯿﻦ اﯾﻦ ﻧﯿﺎز ﻧﻤﯽ ﺑﺎﯾﺴﺖ از ﻧﻘﺶ ﺗﺄﺛﯿﺮ ﻋﻮاﻣﻞ ﻣﺤﯿﻄﯽ و ﮐﺎﻟﺒﺪي) ﻓﻀﺎﯾﯽ ( ﻏﺎﻓﻞ ﺷﺪ. ﻓﻀﺎي ﻋﻤﻮﻣﯽ ﺷﻬﺮ، ﺻﺤﻦ ﻧﻤﺎﯾﺶ زﻧﺪﮔﯽ روزﻣﺮه ﻣﺮدم اﺳﺖ و در ﺗﻘﺎﺑﻞ ﺑﺎ ﻓﻀﺎي زﻧﺪﮔﯽ ﺧﺼﻮﺻﯽ ﺗﻌﺮﯾﻒ ﻣﯿﺸﻮد. اﻫﻤﯿﺖ ﻓﻀﺎي ﯽ ﺑﻪ ﻋﻠﺖ ﻧﻘﺸﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ در ﺗﻮﺳﻌﻪ ﺟﺎﻣﻌﻪ دﻣﻮﮐﺮاﺗﯿﮏ ﺑﺎزي ﻣﯿﮑﻨﺪ؛ ﺑﻪ ﻋﺒﺎرﺗﯽ ﭼﻨﺎﻧﭽﻪ دﺳﺘﺮﺳﯽ ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﻪ ﻋﺮﺻﻪ ﻋﻤﻮﻣﯽ ﺑﺮاي ﺟﺎﻣﻌﻪ ﻓﺮاﻫﻢ ﺷﻮد، ﺗﻬﺪﯾﺪ، ﺗﻤﺎﯾﺰ و ﺟﺪاﯾﯽ اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ ﮐﺎﻫﺶ ﻣﯽ ﯾﺎﺑﺪ و ﺗﻨﻮع ﻓﺮﻫﻨﮕﯽ ﺷﮑﻞ ﯾﺎﻓﺘﻪ، ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﺪ ﻓﻀﺎي ﻋﻤﻮﻣﯽ را ﺗﺒﺪﯾﻞ ﺑﮑﺎﻧﯽ ﻧﻤﺎﯾﺪ ﮐﻪ اﻓﺮاد و ﮔﺮوه ﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺑﺘﻮاﻧﻨﺪ در اﺟﺮاي ﻗﻮاﻧﯿﻦ ﺧﻮد ﮔﺰﯾﺪه، ﻣﺸﺎرﮐﺖ ﮐﻨﻨﺪ. ﻟﺬا اوﻟﯿﻦ ﮔﺎم ﺑﺮاي دﺳﺘﯿﺎﺑﯽ ﺑﻪ ﻋﺮﺻه ﯽ ﮐﻪ ﺿﺎﻣﻦ ﺗﺤﻘﻖ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﻣﺪﻧﯽ اﺳﺖ، ﺗﺸﻮﯾﻖ ﻣﺮدم ﺑﻪ ﺣﻀﻮر در ﻓﻀﺎي ﻋﻤﻮﻣﯽ و ﯾﺎ ﻓﺮاﻫﻢ ﻧﻤﻮدن دﺳﺘﺮﺳﯽ ﺑﺮاﺑﺮ ﻫﻢ اﻓﺮاد و ﮔﺮ ﺎ ﺑﻪ آن اﺳﺖ. ﺣﺎل ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ اﻫﻤﯿﺖ ﻣﻮﺿﻮع اﻣﻨﯿﺖ اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ زﻧﺎن در ﻓﻀﺎﻫﺎي ﺷﻬﺮي، در اﯾﻦ ﭘﮋوﻫﺶ در اﺑﺘﺪا اﯾﻦ ﻣﺴﺌﻠﻪ ﻣﻄﺮح ﻣﯽ ﺷﻮد ﮐﻪ ﮐﺎﻟﺒﺪ ﺷﻬﺮ و ﮐﺎرﺑﺮي ﻫﺎي ﻣﻮﺟﻮد در آن در ﮐﻨﺎر ﺳﺎﯾﺮ ﻋﻮاﻣﻞ ﻧﻘﺸﯽ ﻣﻬﻢ درﻣﯿﺰان اﺣﺴﺎس اﻣﻨﯿﺖ ﺷﻬﺮوﻧﺪان در ﯾﮏ ﻓﻀﺎي ﺷﻬﺮي اﯾﻔﺎ ﻣﯽ ﻧﻤﺎﯾﺪ. در راﺳﺘﺎي اﯾﻦ ﻣﺴﺌﻠﻪ، در اﯾﻦ ﭘﮋوﻫﺶ ﭘﺎرك ﺟﻨﮕﻠﯽ ﻃﺮق ﻣﺸﻬﺪ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻧﻤﻮﻧﻪ ﻣﻮردي اﻧﺘﺨﺎب ﺷﺪه و در ﻧﻬﺎﯾﺖ ﯾﺎﻓﺘﻪ ﻫﺎي ﭘﮋوﻫﺶ ﻧﺸﺎن ﻣﯽ دﻫﺪ در ﭘﺎرك ﺟﻨﮕﻠﯽ ﻃﺮق در ﺑﺮﺧﯽ ﻧﻘﺎط ﻣﺮدم از ﻋﺪم اﺣﺴﺎس اﻣﻨﯿﺖ ) ﺑﻪ وﯾﮋه در ﺳﺎﻋﺎت ﺗﺎرﯾﮑﯽ ( رﻧﺞ ﻣﯽ ﺑﺮﻧﺪ اﯾﻦ اﺣﺴﺎس در ﻧﻘﺎﻃﯽ ﻣﺎﻧﻨﺪ داﺧﻞ ﮐﻮﭼﻪ ﻫﺎي ﻓﺮﻋﯽ و ﺣﺎﺷﯿﻪ ﮐﺎل و ... ﺑﯿﺸﺘﺮ اﺳﺖ.