اميرعباس هـويدا در عرصه سياست. ازدواج. مذهب

امير عباس هويدا، سياستمداري بود كه طولاني ترين دوران نخست وزيري را در خلال تاريخ ايران از مشروطيت تا 1357 ش به خود اختصاص داده است. وي در سال 1297 ش در تهران متولد گرديد. پدرش حبيب الله عين الملك كارمند وزارت امور خارجه درعربستان بود. هويدا پس از دريافت دانشنامه سياسي از دانشگاه آزاد بروكسل، در كشاكش جنگ دوم جهاني از اروپا به ايران بازگشت و در سال 1322 ش به خدمت وزارت خارجه درآمد. از آن پس مشاغل دولتي ديگري را نيز عهده دار گشت كه مهمترين آنها سيزده سال نخست وزيري محمدرضا پهلوي بود. دوراني كه هويدا به قدرت رسيد، زماني بود كه ايران دو دوره پر التهاب را پشت سر گذاشته بود: يكي كودتاي28 مرداد 1332 ش و ديگري نهضت 15 خرداد 1342 ش. لذا زمان صدارت هويدا به سالهاي ثبات سلطنت پهلوي گره خورد. ازدواج هويدا نيز مانند ديگر فصل هاي زندگي او، از پيچيدگي هاي خاصي برخوردار است. با بازگشت مجدد او به ايران، زنان متعددي در زندگي او حضور داشته اند. اما اولين و آخرين زن عقدي او، ليلا امامي خويي است كه به طور رسمي، 5 سال و به طور غيررسمي نزديك به دو دهه با وي در ارتباط بود. از جمله اتهامات پا برجايي كه برخي نويسندگان بويژه در سالهاي پس از انقلاب اسلامي به عناوين مختلف مطرح كرده اند، مساله بهائي بودن هويدا است. در بررسي تحليلي اين مطلب كوششي در نقد تاريخي اين نظر گرديده است و آنچه مسلم شده و شواهد تاريخي گوياي آن نيز مي باشد اين واقعيت است كه هويدا در هيچ مرحله اي از زندگي خود، بهائي نبوده و اگرچه در هنگام زندان و محاكمه و حتي تا پاي اعدام نيز صريحاً خود را فردي مسلمان مي دانسته اما طبق ارزيابي ها، دقيق ترين گرايش و جهان بيني او را شايد بتوان با عنوان لائيك توصيف كرد. نگارنده بنا دارد در اين پژوهش، ضمن پرداختن به زندگي خصوصي هويدا، بررسي نقش او در عرصه سياست و مذهب را مورد واكاوي قرار داده و همچنين به عاقبت فعاليتهاي وي كه با اعدام در 18 فروردين 1358 ش به پايان رسيد، بپردازد.