بررسي چگونگي برداشت مصالح رودخانه اي رودخانه مارون با توجه به ميزان بارش و آورد رسوبي در استان خوزستان

رودخانه مارون از كوه هاي نسبتا بلند كهگيلويه منطقه سادات سرچشمه مي گيرد پس از طي مسيري طولاني از طريق تنگ تكاب وارد دشت بهبهان مي شود رودخانه مارون بعد از عبور از دشت بهبهان و دشت جايزان در محلي به نام قلعه شيخ پس ازدريافت رود اعلا رامهرمز نام جراحي به خود گرفته و به تالاب شادگان مي ريزد اين رود در مواقع پر آبي از طريق خورموسي وارد خليج فارس مي شود با توجه به احداث سد مخزني مارون در شمال غرب شهرستان بهبهان و همچنين سد انحرافي شهدا در پايين دست آن و نيز بند انحرافي جايزان در جنوب شهرستان اميديه حد فاصل چم نظام و اميديه آورد رسوبي اين رودخانه كاهش يافته است هم اكنون آورد رسوبات اين رودخانه ناشي از بارندگي هاي شديد در حوضه مياني مي باشد در واقع برداشت هاي موجود غالبا از آورد رسوبي كه اين رسوبات طي ساليان متمادي بصورت نهشته هاي رسوبي انباشته شده اند صورت مي گيرد ايستگاه هاي هيدرومتري مورد نظر كه مجوزات برداشت مصالح رودخانه اي نيز در اين بازه ها بانجام مي رسد شامل ايدنك، تنگ تكاب، سد شهدا بهبهان، چم نظام، مشراگه - ابوتويج و دهملا مي باشند. همانگونه كه مي دانيم ميزان آورد رسوبي رودخانه اي تابعي نمايي از ميزان سيلابهاي شديد و دبي رودخانه مي باشد. با توجه به مجوزات برداشت، تعداد معادن رودخانه مازون در سال 1389 در استان خوزستان تعداد نه/9 مورد مي باشد كه با عنايت به مقايسه ميزان برداشت از سال 1384 تا 1389 بيشترين ميزان برداشت مربوط به سال 1385 به ميزان 219968 متر مكعب و كمترين حجم برداشت نيز متعلق به سال 1384 به ميزان 75500 متر مكعب مي باشد كه در سال 1389 تعداد معادن منطقه رامهرمز و /2 مورد منطقه بهبهان سه/3 مورد و منطقه اميديه چهار/4 مورد مي باشد كه در اين مقاله سعي شده است ميزان برداشت مصالح را طي سالهاي مزبور با توجه به نمودارهاي مربوطه بررسي نموده و در نهايت پيشنهادات لازم جهت بهره برداري اصولي و صحيح بگونه اي كه كتضمن حفظ رژيم طبيعي رودخانه مارون باشد ارائه گردد.