ويژگيهاي مورفومتريك و خسارات ناشي از ايجاد فرسايش خندقي (مطالعه موردي دشت گزير، استان هرمزگان)

با افزايش جمعيت و بالا رفتن تقاضا، ميزان بهره برداري از زمين افزايش يافته و از سوي ديگر كشاورزان به دليل كمبود زمين هاي زراعي، زمين هاي حساس به فرسايش را كه داراي پوشش گياهي مناسبي است زير كشت مي آورند و ادامه اين كار منجر به تخريب زمين مي گردد. در حال حاضر در اغلب حوضه هاي آبخيز به دليل چراي بي رويه و قطع درختان جنگلي بوته كني و تبديل اراضي جنگلي و مرتعي به اراضي كشاورزي باعث از بين رفتن خاك گرديده و به علت عدم نفوذپذيري و افزايش حجم رواناب، تعادل هيدرولوژيكي در حوضه به هم مي خورد و در نهايت با بروز خشكساليهاي چند ساله اخير باعث تشديد معضلات در امر تأمين محصولات كشاورزي مي شود. در اين مطالعه ژئومرفولوژي آبخيز و تجزيه و تحليل داده هاي آن و مورفومتري خندق هاي حوضه در سه مقطع 25 % و 50 % و 75% از طول خندق در دشت گزير مورد بررسي قرار گرفت و عوامل مؤثر در ايجاد فرسايش خندقي در دشت گزير عبارتند بودند از: تمركز هرزآب نوع سازند نوع رس موجود در سازند – كاني ها ميزان املاح موجود در خاك نوع خاك تخريب پوشش گياهي شيب زمين و عوامل مؤثر در تمركز رواناب در منطقه عبارتند از: شدت بارندگي 79/4 ميلي متر در ساعت در يك دوره بازگشت صد ساله قطع درختان كهور ايراني احداث جاده هاي دستيابي افزايش ميزان رواناب بوسيله احداث كانالهاي انحرافي عدم مديريت صحيح در استفاده از سيلابهاي موقتي. بيشترين خسارات وارده در اثر ايجاد و توسعه خندق ها در دشت گزير به اراضي كشاورزي و منابع طبيعي است كه در اثر پيشرفت و توسعه خندق ها بيش از 400 هكتار از اراضي منطقه از بين رفته اند. ميزان سطح زير كشت اراضي زراعي در طول دوره 10 ساله (78- 88) از 1500 هكتار به 1000 هكتار و ميزان توليد از 6750 تن به 4000 تن كاهش يافته است.