تأثير قارچ Rhizophagus intraradices بر نسبت Ca/Mg و Ca/Na در گياه سنبل الطيب تحت تنش شوري

Effect of Rhizophagus intraradices on Ca/Mg and Ca/Na ratios in Valeriana officinalis L. under salinity stress

شوري خاك يكي از جدي ترين مشكلات زيست محيطي در بسياري از مناطق جهان است. با توجه به گرمايش جهاني و تغييرات اقليمي، توسعه بيشتر خاك هاي شور در آينده نزديك پيش بيني شده است. سنبل الطيب (Valeriana officinalis L.) يكي از مهمترين گياهان دارويي است كه بطور گسترده اي از زمان هاي گذشته در درمان بيماري ها مورد استفاده بوده است و امروزه بطور وسيعي در آسيا و اروپا كشت مي شود. قارچ هاي ميكوريز آربوسكولار (AMF) به عنوان زيست بهبود دهنده¬هاي تحمل گياهان در مواجهه با تنش شوري شناخته مي شوند. اين مطالعه با هدف بررسي اثر قارچ ميكوريز آربوسكولار (Rhizophagus intraradices) بر نسبت هاي Ca/Mg و Ca/Na در گياه سنبل الطيب تحت سطوح مختلف شوري انجام شد. گياهان تلقيح شده با قارچ ميكوريزا و بدون تلقيح به مدت دو ماه تحت سطوح مختلف شوري ( شاهد (بدون شوري)، mM 75 و mM 150 نمك NaCl) قرار گرفتند. پس از برداشت، بخش هوايي گياهان از نظر سديم، كلسيم و منيزيم مورد برررسي قرار گرفت و نسبت هاي Ca/Mg و Ca/Na محاسبه شد. با افزايش سطوح شوري نسبت Ca/Mg كاهش نشان داد. همچنين نسبت Ca/Na بطور قابل توجهي با افزايش شوري كاهش يافت. گياهان ميكوريزي بطور معني داري نسبت Ca/Mg بالاتري در سطوح بدون شوري و mM 75 نسبت به گياهان بدون تلقيح با ميكوريزا نشان دادند. بعلاوه نسبت Ca/Na در گياهان تلقيح شده در سطوح mM 75 و mM 150 بيشتر از گياهان بدون تلقيح بود. نتايج نشان مي دهد كه مشاركت قارچ ميكوريزا در تعديل تنش شوري از طريق كاهش عدم تعادل يوني القا شده توسط نمك كلريد سديم و حفظ موقعيت تغديه اي مطلوب تر در گياه ميزبان مي باشد.

Soil salinity is a serious environmental problem in many regions in the world. In the near future, the further development of saline lands is predicted with regard to the ongoing global warming and climate changes. Valeriana officinalis L. (valerian) is one of the most important medicinal plants that has been widely used in therapy since ancient times and is nowadays widely cultivated across Europe and Asia. Arbuscular mycorrhizal fungi (AMF) are known as bio-ameliorators of soil salinity tolerance in plants. This study aimed to investigate the effects of an AMF (Rhizophagus intraradices) on Ca/Mg and Ca/Na ratios in Valrian plants under different levels of salinity. Mycorrhizal and non-mycorrhizal valerian plants were subjected to three levels of NaCl salinity (non-saline, 75 and 150 mM NaCl) for two months. After harvest, plant above-ground tissues were analyzed for Ca2+, Mg2+ and Na+ and Ca/Mg and Ca/Na ratios were calculated. A decrease in the Ca/Mg ratio was observed with increasing levels of salt stress. Also, Ca/Na notably decreased with increasing salinity. Mycorrhizal plants showed significantly higher Ca/Mg ratios in their above ground tissues at non-saline and 75 mM levels than non-mycorrhizal plants. Moreover, Ca/Na ratios were higher at 75 mM and 150 mM levels in inoculated plants than non-inoculated ones. The results suggest that AMF contribute to alleviation of salt stress by mitigation of NaCl-induced ionic imbalance thus maintaining a more favorable nutritional status of host plant. Keywords: Rhizophagus intraradices, Ca/Mg, Ca/Na, Salinity, Valerian