سبك شناسي خطبه متقين (همّام)نهج البلاغه بر اساس رويكرد ساختارگرايي

نهج البلاغه بعد از قرآن كريم از ارزشمندترين متون ديني به شمار مي آيد و پژوهشگران سعي در بررسي آن از ابعاد مختلف ادبي و علمي نموده اند. زيرا اين كتاب در بردارنده سخنان گرانبهاي امام علي (ع( است و در اوج فصاحت و بلاغت قرار دارد و موضوعات مختلفي را در قالب بهترين الفاظ و به صورتي هنرمندانه بيان كرده است. خطبه 193 نهج البلاغه از خطبه هاي مشهور امام علي (ع) مي باشد كه به وصف پرهيزكاران و رفتارهاي فردي و اجتماعي و عبادي متقين پرداخته است. در اين مقاله سعي بر اين است كه به شيوه توصيفي– تحليلي و از منظر سبك شناسي ساختارگرا به بررسي خطبه متقين، از سه سطح آوايي، نحوي، بلاغي (دلالي) بپردازد و زيبايي ها و ارزش هاي خطبه و انديشه هاي امام علي (ع) پيرامون ويژگي هاي متقين را تببين كند. يافته هاي پژوهش بيانگر اين است كه اين سطوح سه گانه به صورتي منسجم وبه هم پيوسته افكار و انديشه هاي امام (ع) پيرامون وصف متقين بيان مي كند. سطح آوايي با موسيقي اي كه به واسطه تكرار حروف و سجع و جناس و طباق ايجاد كرده است از يك سو سبب انتقال اين مفاهيم شده است و از سوي ديگر سطح نحوي با جمله هاي خبريه و فزوني جمله فعليه و قيدهاي تأكيدي سبب بيان معنا و مقصود مورد نظر امام علي (ع) به مخاطب گرديده است؛ هم چنين سطح بلاغي نيز با صنايع لفظي و بديعي به زيباتر شدن كلام كمك كرده است