بررﺳﯽ اﺛﺮ ﻣﺘﻐﯿﺮﻫﺎي ﮐﻼن اﻗﺘﺼﺎدي ﺑﺮ آﻟﻮدﮔﯽ آبﻫﺎ در اﯾﺮان

ﭼﮑﯿﺪه در راﺳﺘﺎي دﺳﺘﯿﺎﺑﯽ ﺑﻪ ﺗﻮﺳﻌﻪ ﭘﺎﯾﺪار ﮐﻪ ﻣﻔﻬﻮﻣﯽ ﻧﻮ در ﺟﻬﺎن اﻣﺮوز ﺗﻨﻬﺎ رﺷﺪ اﻗﺘﺼﺎدي ﮐﻪ ﻣﺘﮑﯽ ﺑﻪ ﻓﺮآﯾﻨﺪ ﺗﻮﻟﯿﺪ ﮐﺎﻻ و ﺧﺪﻣﺎت ﺑﺎﺷﺪ ﻣﻄﺮح ﻧﺒﻮده، ﺑﻠﮑﻪ در آن ﻋﻮاﻣﻠﯽ از ﺟﻤﻠﻪ ﺣﻔﻆ ﻣﺤﯿﻂزﯾﺴﺖ ﻧﻘﺶ ﻣﻬﻤﯽ را اﯾﻔﺎ ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ. ﺑﺮ اﺳﺎس اﻟﮕﻮي ﺗﻌﺎدل ﻣﻮاد ﺑﻌﻨﻮان ﭘﺎﯾﻪ اﺻﻠﯽ ﻣﺒﺎﺣﺚ زﯾﺴﺖﻣﺤﯿﻄﯽ، ﺑﯿﻦ ﻣﯿﺰان اﺳﺘﻔﺎده از ﻣﻨﺎﺑﻊ ﻃﺒﯿﻌﯽ و آﻟﻮدﮔﯽ ﻣﺤﯿﻂزﯾﺴﺖ راﺑﻄﻪ ﻣﺴﺘﻘﯿﻤﯽ وﺟﻮد دارد. در اﯾﻦ ﺑﯿﻦ آﻟﻮدﮔﯽ آﺑﻬﺎ از اﻫﻤﯿﺖ وﯾﮋهاي ﺑﺮﺧﻮردار اﺳﺖ، زﯾﺮا ﻣﻘﺪار اﯾﻦ ﻣﻨﺒﻊ ﺣﯿﺎﺗﯽ در ﺟﻬﺎن ﺗﻘﺮﯾﺒﺎ ﺛﺎﺑﺖ ﺑﻮده و آﻟﻮدﮔﯽ آن ﺑﻪ ﺷﺪت ﺑﺮ ﺳﻼﻣﺖ اﻧﺴﺎن اﺛﺮ ﻣﯽﮔﺬارد. ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ اﻫﻤﯿﺖ ﻣﺴﺌﻠﻪ آﻟﻮدﮔﯽ آب، ﻫﺪف اﯾﻦ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺑﺮرﺳﯽ ارﺗﺒﺎط ﺑﯿﻦ ﻣﻘﺪار آﻟﻮدﮔﯽ آﺑﻬﺎ و ﻣﺘﻐﯿﺮﻫﺎي ﮐﻼن اﻗﺘﺼﺎدي ﺗﻮﻟﯿﺪ ﻧﺎﺧﺎﻟﺺ داﺧﻠﯽ ﺳﺮاﻧﻪ و ﺷﺪت ﻣﺼﺮف اﻧﺮژي در اﯾﺮان ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ. در اﯾﻦ راﺑﻄﻪ اﻃﻼﻋﺎت ﻣﻮرد ﻧﯿﺎز ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ دوره زﻣﺎﻧﯽ 1358-86 از ﻃﺮﯾﻖ ﮔﺰارﺷﺎت ﺑﺎﻧﮏ ﺟﻬﺎﻧﯽ ﺟﻤﻊآوري ﮔﺮدﯾﺪه و ﺑﺮاي ﺑﺮرﺳﯽ رواﺑﻂ ﻋﻠﯽ از ﻋﻠﯿﺖ اﻧﮕﻞ ﮔﺮﻧﺠﺮ و ﺑﺮاي ﺑﺮرﺳﯽ رواﺑﻂ ﺑﻠﻨﺪﻣﺪت از اﻟﮕﻮي ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺧﻄﺎي ﺑﺮداري اﺳﺘﻔﺎده ﺷﺪه اﺳﺖ. ﻧﺘﺎﯾﺞ ﺣﺎﺻﻠﻪ ﻧﺸﺎن داد ﮐﻪ ﺗﻮﻟﯿﺪ ﻧﺎﺧﺎﻟﺺ داﺧﻠﯽ ﺳﺮاﻧﻪ ارﺗﺒﺎط ﮐﺎﻣﻼ ﻣﻌﻨﯽدار و ﻣﺜﺒﺖ ﺑﺎ ﻣﯿﺰان آﻟﻮدﮔﯽ آب دارد. ﺑﺮرﺳﯽ راﺑﻄﻪ ﻋﻠّﯽ ﻧﯿﺰ ﺣﺎﮐﯽ از راﺑﻄﻪ ﻋﻠﯽ دوﻃﺮﻓﻪ ﺑﯿﻦ آﻟﻮدﮔﯽ آب و ﺗﻮﻟﯿﺪ ﻧﺎﺧﺎﻟﺺ داﺧﻠﯽ ﺳﺮاﻧﻪ اﺳﺖ. در ﺣﺎﻟﯽ ﮐﻪ اﺛﺮ ﺷﺪت ﻣﺼﺮف اﻧﺮژي ﻣﻌﻨﯽدار ﻧﯿﺴﺖ. ﺑﺮ اﺳﺎس ﻧﺘﺎﯾﺞ ﺣﺎﺻﻠﻪ از اﯾﻦ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﭘﯿﺸﻨﻬﺎد ﻣﯽﺷﻮد ﮐﻪ ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮر ﮐﺎﻫﺶ آﻟﻮدﮔﯽ آﺑﻬﺎ ﻧﻈﺎرت ﺑﯿﺸﺘﺮي ﺑﺮ ﻧﺤﻮه ﻣﺼﺮف آن ﺑﻌﻤﻞ آﻣﺪه و ﺳﯿﺎﺳﺖﻫﺎﯾﯽ در ﺟﻬﺖ ﮐﺎﻫﺶ ﺷﺪت ﻣﺼﺮف اﻧﺮژي و ﺟﺎﯾﮕﺰﯾﻨﯽ ﻣﻨﺎﺑﻊ اﻧﺮژي ﺗﻤﯿﺰ ﺑﻪ ﺟﺎي ﻣﻨﺎﺑﻊ آﻻﯾﻨﺪه اﺗﺨﺎذ ﮔﺮدد.