ﺑﺮرﺳﯽ ﺧﺼﻮﺻﯿﺎت اﻧﻮاع ﺳﺪﻫﺎي ﻻﺳﺘﯿﮑﯽ و ﻧﻘﺶ آنﻫﺎ در ﺗﻮﺳﻌﻪ ﻣﻨﺎﺑﻊ آب

ﻧﻘﺶ ﺳﺎزهﻫﺎي آﺑﯽ در ﺑﻬﺒﻮد ﮐﻤﯽ و ﮐﯿﻔﯽ زﻧﺪﮔﯽ ﺑﺸﺮ آنﭼﻨﺎن ﺣﺎﺋﺰ اﻫﻤﯿﺖ اﺳﺖ ﮐﻪ اﻣﺮوزه در ﻫﺮ ﮐﺸﻮري ﺳﻬﻢ ﻗﺎﺑﻞ ﺗﻮﺟﻬﯽ از ﻧﯿﺮوي اﻧﺴﺎﻧﯽ و ﺑﻮدﺟﻪﻫﺎي ﻋﻤﺮاﻧﯽ را ﺑﻪ ﺧﻮد اﺧﺘﺼﺎص داده اﺳﺖ. در ﻃﺮح اﯾﻦ ﻗﺒﯿﻞ ﺳﺎزهﻫﺎ اﯾﻤﻨﯽ و ﭘﺎﯾﺪاري ﺳﺎزه، ﺳﺮﻋﺖ و ﺳﻬﻮﻟﺖ ﺳﺎﺧﺖ، ﺳﺎزﮔﺎري ﺑﺎ ﻣﺤﯿﻂ، ﻋﻤﺮﻣﻔﯿﺪ و ﻫﺰﯾﻨﻪﻫﺎي ﻃﺮح از ﺟﻤﻠﻪ ﻣﺴﺎﺋﻞ ﻣﻬﻤﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ ﻫﻤﻮاره ذﻫﻦ ﻃﺮاﺣﺎن را ﺑﻪ ﺧﻮد ﻣﺸﻐﻮل ﻣﯽﺳﺎزد. از اﯾﻦ رو ﺳﻌﯽ ﻣﯽﮔﺮدد ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﺗﮑﻨﻮﻟﻮژيﻫﺎي ﺟﺪﯾﺪ و ﺑﻬﺮهﮔﯿﺮي از ﻣﺼﺎﻟﺢ و اﺑﺰار ﺳﺎﺧﺖ ﮔﻮﻧﺎﮔﻮن، ﺣﺪاﮐﺜﺮ ﺿﺮﯾﺐ اﻃﻤﯿﻨﺎن در راﺳﺘﺎي ﻣﺴﺎﺋﻞ ﻓﻮق ﺑﺪﺳﺖ آﯾﺪ. ﺳﺪ ﯾﮑﯽ از ﺑﺎرزﺗﺮﯾﻦ ﺳﺎزهﻫﺎي آﺑﯽ ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮر ﻣﻬﺎر ﺳﯿﻼبﻫﺎ و آبﻫﺎي ﺟﺎري، ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﺑﺮ ﺟﻠﻮﮔﯿﺮي از ﻫﺮزروي، ذﺧﯿﺮهﺳﺎزي و ﺗﻨﻈﯿﻢ آبﻫﺎي ﺳﻄﺤﯽ و اﺳﺘﻔﺎده از آن ﻣﺤﺴﻮب ﻣﯽﺷﻮد. از ﺑﯿﻦ اﻧﻮاع ﻣﺘﻨﻮع ﺳﺪﻫﺎ، ﺳﺪ ﻻﺳﺘﯿﮑﯽ ﺑﺎ ﮐﺎرﺑﺮد وﯾﮋه ﺧﻮد ﯾﮑﯽ از ﺟﺪﯾﺪﺗﺮﯾﻦ ﺗﮑﻨﻮﻟﻮژيﻫﺎي ﺑﻪ ﮐﺎر رﻓﺘﻪ در ﺻﻨﻌﺖ ﺳﺪﺳﺎزي ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ. در ﺣﺎل ﺣﺎﺿﺮ در ﺗﻌﺪاد زﯾﺎدي از ﻃﺮحﻫﺎي آﺑﯽ ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮر اﻧﺤﺮاف آب رودﺧﺎﻧﻪ، ﺟﻠﻮﮔﯿﺮي از ﺗﺪاﺧﻞ آب ﺷﻮر و ﺷﯿﺮﯾﻦ، ﮐﻨﺘﺮل ﺟﺰر و ﻣﺪ در ﺳﻮاﺣﻞ، اﻓﺰاﯾﺶ ﺣﺠﻢ ﺳﺪﻫﺎي ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪه و در ﻃﺮحﻫﺎﯾﯽ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺗﻐﺬﯾﻪ ﻣﺼﻨﻮﻋﯽ، ﺑﻬﺒﻮد ﻣﺤﯿﻂ زﯾﺴﺖ، ﺗﻮﻟﯿﺪ اﻧﺮژي ﺑﺮق آﺑﯽ، اﻓﺰاﯾﺶ ارﺗﻔﺎع ﺳﻄﺢ آب در رودﺧﺎﻧﻪﻫﺎ ﺟﻬﺖ ﮐﺸﺘﯿﺮاﻧﯽ، ﺻﺮﻓﻪﺟﻮﯾﯽ در اﻧﺮژي ﺑﺮاي ﭘﻤﭙﺎژ آب و ﺳﺎﻣﺎن ﺑﺨﺸﯽ ﺳﻮاﺣﻞ رودﺧﺎﻧﻪ از ﺳﺪ ﻻﺳﺘﯿﮑﯽ اﺳﺘﻔﺎده ﻣﯽﺷﻮد. ﺑﻪ ﻋﻠﺖ اﻫﻤﯿﺖ ﻣﻮﺿﻮع، ﻻزم اﺳﺖ ﻣﻬﻨﺪﺳﺎن ﻃﺮاح و دﺳﺖ-اﻧﺪرﮐﺎران ﺻﻨﻌﺖ ﺳﺪ ﺑﺎ اﻫﺪاف ﺳﺎﺧﺖ اﯾﻦ ﻗﺒﯿﻞ ﺳﺪﻫﺎ، ﺧﺼﻮﺻﯿﺎت، ﻣﺰاﯾﺎ و ﻣﺸﮑﻼت ﻓﻨﯽ در اﯾﻦ ﺳﺎزه آﮔﺎﻫﯽ ﯾﺎﺑﻨﺪ. در اﯾﻦ ﻣﻘﺎﻟﻪ ﺿﻤﻦ ﺑﺮرﺳﯽ اﯾﻦ ﻣﻮﺿﻮﻋﺎت، ﺗﺎرﯾﺨﭽﻪ اﺳﺘﻔﺎده از ﺳﺪﻫﺎي ﻻﺳﺘﯿﮑﯽ و ﻧﯿﺰ ﻣﺸﺨﺼﺎت ﭼﻨﺪ ﺳﺪ ﻻﺳﺘﯿﮑﯽ ﮐﺸﻮر ﻣﻮرد ﺑﺮرﺳﯽ ﻗﺮار ﻣﯽﮔﯿﺮد.