طراحي مدل توسعه صادرات خرما با رويكرد سيستم هاي پويا

فاقد عنوان و چكيده لاتين

ايران يكي از بزرگ ترين صادركنندگان اين محصول در سطح جهاني است و سهم قابل ملاحظه اي از توليد، مقدار و ارزش صادرات جهاني به ايران اختصاص دارد. در نتيجه سياست گذاران و برنامه ريزان مي توانند با اتخاذ سياست ها و تصميم گيري هاي مناسب در زمينه صادرات خرما زمينه گسترش تجارت جهاني اين محصول را فراهم آورند. سياست گذاري مناسب براي بهبود جايگاه صادرات خرما در عرصه جهاني مستلزم داشتن اطلاعات و تحقيقات واقع بينانه و كاربردي است. در اين رابطه شناخت كافي بازارهاي هدف،درجه تمركز، رفتار رقبا و موانع ورود به اين بازارها براي صادركنندگان يك ضرورت اجتناب ناپذير است. در اين رابطه بازيگران بازارهاي جهاني(صادركنندگان) درصددند با دستيابي به اطلاعات كافي و شناخت بازار و ساختار آن و تعيين درجه رقابت بين رقبا، سياست هاي قيمتي و غير قيمتي خود را طوري تدوين و طراحي كنند تا بتوانند منافع خود را حداكثر نمايند. ايران نيز به عنوان يك كشور با پتانسيل هاي فراوان در توليد و صادرات محصول و فرآورده هاي خرما بايستي با اتخاذ استراتژي هاي صحيح صادراتي جايگاه خود را به عنوان كشور مسلط درعرصه صادرات اين محصول ارتقاء بخشد. اين پژوهش، با بهره گيري و تلفيق عوامل موثر برصادرات خرما، درچارچوب سيستم هاي پويا، مدلي را براي توسعه صادرات محصولات كشاورزي ارايه نموده است. براي انجام اين تحقيق، پس از مرور بر ادبيات كافي و مناسب، به جمع آوري اطلاعات لازم در مورد پروژه ها و شناسايي عوامل موثر و تجزيه و تحليل آن ها، ارتباط بين عوامل و متغيرها در قالب نمودار علي حلقوي مشخص شده و سپس با استفاده از نرم افزار Vensim نمودار جريان و سپس شبيه سازي و اعتبار سنجي شد. به منظور شناخت وضعيت كلي ميزان صادرات خرما تعداد 40 پرسشنامه بين توليد كنندگان، صادركنندگان، واسطه ها و كارشناسان خرما توزيع شد. در آخر با طرح سناريوسازي و تحليل نتايج، پيشنهادها كاربردي براي اتخاذ تصميمات مناسب در توسعه صادرات خرما ارايه گرديد. نتايج نشان مي دهد كه به طور كلي مشكل اصلي خرما محدود به بسته بندي، فرآوري و تبديل و پايين بودن قيمت صادراتي آن در مقايسه با خرماي ساير كشورها نيست، بلكه نداشتن يك برنامه جامع ومدون صادراتي، چالش اصلي در توليد كيفي، آموزش و ترويج، بسته بندي، صنايع تبديلي و فرآوري، بازاريابي ، مصرف داخلي و صادرات است. وجود يك تشكل منسجم، قوي و تخصصي براي خرماي كشور كه در تصميم سازي هاي مربوط به محصول نقش داشته باشد، الزامي است.