شبيه سازي اثرات هيدرولوژيكي مديريت منابع آب در حوزه زاينده رود با استفاده از مدل SWAT

قرار گرفتن ايران در منطقه خشك و نيمه خشك و توزيع نا متناسب منابع آب، نزولات جوي و خاك در سطح كشور در كنار عواملي چون تغييرات اقليمي، خشكسالي، حفظ محيط زيست، وضعيت خاص اكولوژيكي، حفظ الگوي فعلي پراكنش جمعيت، صنعت و كشاورزي، مديريتي جامع در منابع آب را در مقياس حوزه آبريز مي طلبد. حوزه زاينده رود به عنوان يكي از قطبهاي بزرگ صنعتي و جمعيتي به علت تأمين نيازهاي آبي استانهاي اصفهان،چهارمحال و بختياري و يزد در بخشهاي مختلف و همچنين به دليل پيچيدگي مسائل اجتماعي و اقتصادي دخيل در مديريت بهينه منابع و مصارف آب در حوزه، امروزه دچار بحران شديد و مسائل ناموزون بالادست پايين دست شده است. شناخت دقيق و سيستماتيك وضعيت هيدرولوژيكي و منابع آب موجود، امري ضروري براي مديريت بهينه مصارف موجود در حوزه به نظر مي رسد. اين امر استفاده از مدلهاي هيدرولوژيكي را بديهي مي سازد.مدل Soil and Water Assessment (Tool (SWAT يكي از مدلهاي توسعه يافته توسط سازمان تحقيقات كشاورزي آمريكا (ARS) ميباشد كه در زمينه هاي مختلفي همچون مديريت آبهاي سطحي ، فرسايش و رسوب ، آلودگي آبهاي سطحي و زير زميني در حوزه هاي آبخيز بزرگ به كار مي رود.در اين مطالعه اثر طرح هاي مختلف مديريت آب بر روي رژيم طبيعي جريان رود در دو دوره زماني قبل و بعد از احداث سد زاينده رود با استفاده از مدل هيدرولوژيكي SWAT بررسي مي شود. بدين منظور مدل ايجاد شده، با استفاده داده هاي ماهانه دبي اندازه گيري شده در ايستگاه هاي هيدرومتري در دو دوره زماني 1956 تا 1970 و 1985 تا 2005 صحت سنجي و واسنجي مي گردد. صحت سنجي و واسنجي مدل به طور اتوماتيك و با استفاده از الگوريتم SUFI2 در بسته نرم افزاري SWAT - CUP انجام مي گيرد. در اين مقاله نتايج حاصل از شبيه سازي مدل براي دوره پس از تاسيس سد زاينده رود مورد بحث قرار گرفته است