بررسي واژه ي «حدس» در دانش منطق و كاربرد آن در اصول فقه

يكي از واژه هاي به كار رفته در مباحث حجت در اصول فقه، واژه ي «حدس» است؛ در عين حال در كتب اصولي به نحو دقيق و مبسوط به بررسي اين واژه پرداخته نشده است. در اين نوشتار تلاش شده است كه با بررسي واژه ي حدس و ارائه ي تصويري قابل قبول از آن، ضمن مقايسه ي درجه ي معرفتي حدسيات با اموري نظير مشاهدات و متواترات، امكان حجيت چنين گزاره هايي در دانش اصول فقه و برخي موارد كاربرد آن مورد تحقيق قرار گيرند؛ به نظر مي رسد هر گاه حدس به عنوان استنتاج از بهترين تبيين نگريسته شود، نزد عقلا قابل احتجاج خواهد بود و لذا معيار حجيت اصولي را خواهد داشت. در اين معنا، برخي از مصاديق حجت در علم اصول - نظير حجيت اخبار واحد مقرون به قرائن و نيز برخي انواع اجماع قابليت بازگشت به مبحث حدس را خواهند داشت.