تفاوت هاي جنسي و سني نيروي كار در ايران: با تاكيد بر پيش بيني وضعيت اشتغال و بيكاري دو جنس بر اساس سرشماري سال 1365-1390

از محورهاي بسيار مهم در مطالعات اجتماعي و اقتصادي، بحث نيروي كار است و از آنجايي كه ساختار نيروي كار در ايران بسيار مرتبط با ساختار جمعيتي آن است، لذا بررسي اين موضوع با ديدگاه ها و تكنيك هاي جمعيت شناختي مي تواند راهگشاي بسياري از مسائل در اين حوزه باشد. در اين راستا اين تحقيق به روش جداول عمر چندكاهشي به برآورد و پيش بيني متوسط سال هاي توام با اشتغال و بيكاري در ميان زنان و مردان 10 تا 64 ساله با داده هاي سرشماري سال هاي 1365 تا 1390 در ايران مي پردازد. هدف اين بررسي پيش بيني و برآورد اميد به اشتغال، طول عمر بيكاري و سن بازنشستگي مورد انتظار جمعيت فعال كشور و تحليل روندها و تغييرات آن بين دو جنس در ايران مي باشد. نتايج نشان مي دهد بيشترين نرخ مشاركت اقتصادي در ميان مردان 25 تا 54 ساله مي باشد و زنان در هر وضعيت زناشويي پايين ترين ميزان مشاركت در نيروي كار را دارند. متوسط تعداد سال هاي خارج از نيروي كار يا بيكاري زنان در سال 1390 تا اواسط دهه 40 زندگي همواره بالاي 20 سال بوده در حالي كه اين رقم براي مردان دهه 40 زندگي در همين سال در حدود 7 سال مي باشد؛ اين بدان معني است كه ما از پتانسيل و ظرفيت حدود نيمي از جمعيت فعال خود كه زنان هستند تقريبا بي بهره هستيم. متوسط سال هاي اشتغال زنان در طي 25 سال گذشته هيچ گاه بالاتر از 5 سال نيوده است، اما در مردان بالاترين حد مشاهده شده 35 سال بوده كه البته در طي اين سال ها روندي كاهشي داشته است. بنابراين نتايج گوياي اوضاع نابسامان وضعيت نيروي كار كشور است و چنانچه تدابير لازم براي بهره مندي از فرصت جمعيتي كه بايد اولويت نخست سياست هاي جمعيتي و اقتصادي كشور باشد انديشيده نشود، شاهد مشكلات عديده اي در ابعاد جمعيتي، اجتماعي، اقتصادي، فرهنگي و سياسي خواهيم بود.