عوامل موثر بر كار مزدي زنان و تاثير پذيري آن از سطح توسعه اقتصادي و اجتماعي در استان‌هاي ايران (يك تحليل چند سطحي)

زنان در هر جامعه‏اي همواره نيمي از جمعيت را تشكيل مي‏دهند و حضور و مشاركت آنها از جمله عوامل توسعه به شمار مي آيد. در جامعه ايراني در چند دهه اخير پيشرفت هاي چشمگيري در خصوص عوامل زمينه ساز افزايش حضور و مشاركت زنان در بازار كار مانند افزايش ميزان تحصيلات به ويژه تحصيلات عالي صورت پذيرفته است، ولي كماكان ميزان اشتغال در بين آنها پايين است. اين سوال اساسي مطرح است كه وضعيت زنان ايراني از جهت ميزان كار مزدي چگونه است و چه عواملي بر روي آن تاثير مي گذارد؟ ماهيت اكثر داده ها در تحقيقات اجتماعي از يك ساختار سلسله مراتبي برخوردار است و داده ها در واحدهاي گوناگون آشيانه شده اند و بر روي هم تاثير مي گذارند. بنابراين در اين پژوهش از يك تحليل چند سطحي با استفاده از نرم افزار HLM استفاده گرديده است. مطالعه حاضر از داده‌هاي پيمايش گذاران وقت كه توسط مركز آمار ايران در سالهاي 88-1378 انجام گرفته است بهره گرفته است. نمونه مورد مطالعه شامل 12000 خانوار در مناطق شهري كشور مي‌باشند كه از اين ميان 17139 زن بالاي 15 سال انتخاب و مورد بررسي قرار گرفته است. متغيرهاي سطح يك، سطح فرد، شامل ميانگين كار مزدي زنان به عنوان متغير تابع و ويژگي‌هاي اقتصادي و اجتماعي در سطح فردي از جمله تحصيلات زنان و همچنين متغيرهاي مربوط به ويژگي خانوار از جمله تعداد افراد خانوار به عنوان متغيرهاي پيش بين و متغير سطح دو، سطح استان، شامل متغيرهاي مربوط به سطح توسعه اقتصادي و اجتماعي استان‌ها مي‌باشد. نتايج پژوهش نشان دهنده آن است ميانگين كار مزدي زنان مورد مطالعه 83 دقيقه در روز مي‌باشد كه نشان دهنده ميانگين كار مزدي بسيار پايين زنان ايراني مي‌باشد. همچنين نتايج حاكي از آن است 9 درصد از تغييرپذيري ميانگين كار مزدي زنان در سطح دو يا استان قابل تبيين است در حالي كه 91 درصد تغيير پذيري در سطح يك يا فرد مي‌باشد. از ميان متغيرهاي پيش بين سطح يك ميزان تحصيلات به صورت مثبت و معنادار بر ميانگين كار مزدي زنان تاثيرگذار مي‌باشد. بنابراين نتايج اين تحقيق نشان دهنده آن است تفاوت ميزان كار مزدي زنان مورد مطالعه بيشتر تحت تاثير ويژگي هاي فردي است تا متغيرهاي ساختاري در سطح استان.