ارزيابي كارايي راه آهن ج.ا. ايران در بخش حمل بار با استفاده از روش تركيبي تحليل سلسله مراتبي و تحليل پوششي داده ها

فاقد عنوان و چكيده لاتين

حمل و نقل ريلي سهم قابل توجهي در حمل و نقل بار اقتصادو ملي دارد. بهبود كارايي در اين صنعت مستقيما در بهبود عملكرد لجستيكي، كاهش هزينه و زمان سير بار تاثيرگذار است. لذا بهبود كارايي در اين صنعت همواره موردتوجه صاحب نظران و پژوهشگران حوزه حمل و نقل است.بر اساس گزارش دفتر سرمايه گذاري و اقتصادي حمل و نقل راه آهن ج.ا. ايران در سال 1394، راه آهن ايران از تكاليف قانوني تعيين شده در قانون توسعه حمل و نقل عمومي و مديريت مصرف سوخت مصوب سال 1386، بسيار عقبتر است. بر اساس اين قانون سهم راه آهن در بخش حمل بار تا پايان سال 1394، 30 درصد تعيين شده كه در حال حاضر در حدود 6 درصد است. لذا به منظور دستيابي صنعت ريلي كشور به اهداف اشاره شده، لازم است تدابير مناسبي اتخاذ گردد. يكي از اقدامات ضروري در همين رابطه بهبود كارايي سيستم حملونقل ريلي است كه لازم است موردتوجه جدي مديران صنعت ريلي قرار گيرد.در اين مقاله كارايي سيستم حمل و نقل ريلي بار با استفاده از روش تركيبي تحليل سلسله مراتبي و تحليل پوششي داده ها ارزيابيشده است. بهمنظور ارزيابي كارايي راه آهن ج.ا.ايران پس از تعيين ورودي و خروجي هاي مدل با استفاده از روش تحليل سلسله مراتبي (1(AHP، اطلاعات مربوط به اين ورودي ها و خروجي ها در سالهاي 1380 تا 1394 جمع آوري شده و وضعيت كارايي راه آهن ج.ا.ايران طي 15 سال مورداشاره، با استفاده از روش تحليل پوششي داده ها (2(DEA تعيين و در انتها اصلاحات لازم جهت افزايش كارايي در بخش حمل بار با استفاده از تحليل ديناميكي پيشنهادشده است. در اين مطالعه با استفاده از روش AHP گروهي معيارهاي طول خطوط اصلي، تعداد لكوموتيوها، تعداد واگن باري و ميزان مصرف انرژي و سوخت به عنوان معيارهاي ورودي و همچنين معيارهاي تن كيلومتر، تناژ حمل شده، قطار كيلومتر باري و مجموع درآمد حمل بار به عنوان معيارهاي خروجي استفاده شده است و درنهايت نتايج حاصل از سنجش كارايي راه آهن ج.ا.ايران با به كارگيري روشهاي CCR و BCC نشاندهنده اين است كه سالهاي 1393 و 1394 از كاراترين سالهاي راه آهن در بخش حمل بار بوده است و نواحي هرمزگان، شرق و يزد نيز از كاراترين نواحي در حمل بار به شمار مي روند؛ درنهايت با توجه به نتايج حاصل از تحليل ديناميكي نيز مي توان با افزايش 22 درصدي طول خطوط و 24 درصدي تعداد واگن و همچنين كاهش 20 درصدي مصرف سوخت، كارايي نواحي و همچنين تعداد نواحي كارا را افزايش داد.