مطالعه‌ي ويژگي‌هاي مادر از ديدگاه دانشجويان دختر

تلاش مادر در خانواده، تصوير زيبايي را از او و ويژگي‌هايش در ذهن فرزندان حك مي‌كند. تمامي طرحواره‌هاي فرزندان، در خانواده و از رفتار مادر شكل مي‌گيرد. از اين رو، شناخت جايگاه مادر در ذهن فرزند و بررسي فاصله‌ي وي از مادر ايده‌آل و پنداشت فرد از ويژگي‌هاي مادري خويش (در آينده) مي‌تواند به روشن‌سازي تصور افراد از مادر و برنامه‌ريزي‌هاي آتي كمك كند. هدف از مطالعه‌ي حاضر بررسي ويژگي‌هاي شاخص مادر است؛ مادر (به‌طوركلي)، مادر خانواده (به‌صورت خاص مادر فرد پاسخگو) و نقش مادري كه فرد در آينده خواهد داشت يا هم‌اكنون پذيراي نقش مادري است. از اين‌رو در اين پژوهش، با رويكرد كيفي سه سؤال كلي از افراد شركت‌كننده (تعداد 60 نفر از دانشجويان) پرسيده و سپس متن پاسخ به هر سؤال به شيوه‌ي تحليل محتواي كيفي‌استقرايي بررسي شد. تحليل داده‌ها نشان داد كه شركت‌كننده‌ها وقتي ويژگي‌هاي شاخص مادر خويش را برمي‌شمردند ويژگي‌هايي چون صبوري، ازخودگذشتگي، مهرباني و دلسوزي مادر را مدنظر داشتند. اما وقتي به ويژگي‌هاي خود در آينده در جايگاه مادر اشاره مي‌كنند علاوه ‌بر مهرباني و ازخودگذشتگي به خصايصي ازجمله آگاهي به مسائل و روش‌هاي تربيتي، آگاهي از مرز بين اقتدار و محبت، آگاهي از ايجاد فضاي مناسب و آرام اشاره مي‌كنند. درواقع آنچه از خود انتظار دارند بيشتر عمل بر اساس آگاهي از رفتار درست است. همچنين تحليل يافته‌ها نشان داد كه ويژگي‌هاي شاخص يك مادر به‌طوركلي ازخودگذشتگي، صبوري، مهرباني و دلسوزي است كه اين ويژگي‌ها تقريباً با ويژگي‌هاي مادر خود يكسان است اما با ويژگي‌هايي كه از خود انتظار دارند متفاوت است. در كل، نتايج بيانگر اين است كه دانشجويان معتقدند براي مادرشدن بيشتر از اينكه به ويژگي‌هاي احساسي خاص نياز داشته باشند به آگاهي‌هاي خاص درباره‌ي فرزندپروري نيازمندند.