مقايسه انرژي مصرفي و نشر گازهاي گلخانه‌اي توليد محصول كشاورزي در گلخانه و فضاي باز در ايران

با بررسي جريان انرژي و ميزان انتشار گازهاي گلخانه اي توليد يك محصول به شيوههاي متفاوت و در مناطق مختلف، همراه با مقايسه اي اصولي مي توان تصميماتي در جهت افزايش كارايي انرژي و كاهش ميزان انتشار آلايندهها به محيط زيست اخذ نمود. در اين مطالعه انرژي توليد گوجه فرنگي و شاخص هاي انرژي در چهار منطقه ي شهرستان مرند (فضاي باز)، استان هاي كرمانشاه، تهران و اصفهان (گلخانه) با استفاده از اطلاعات مقالات مربوطه مورد مقايسه قرار گرفت. كودهاي شيميايي و آب آبياري در شهرستان مرند و سوخت ديزل و كودهاي شيميايي در سه منطقه اصفهان، تهران و كرمانشاه بيش‌ترين نهاده‌هاي مصرف‌كننده انرژي در توليد گوجه فرنگي بودند. انرژي مصرفي مربوط به نهاده آب آبياري براي توليد گوجه فرنگي در فضاي باز به طور محسوسي از توليد اين محصول در گلخانه بيش‌تر بود. در اين تحقيق انتشار گازهاي گلخانه‌اي نهاده‌هاي (ماشين‌ها، سوخت ديزل، كودهاي شيميايي، سموم شيميايي، پلاستيك و الكتريسيته) براي توليد گوجه فرنگي براي اولين بار محاسبه شد. بيش‌ترين و كم‌ترين ميزان انتشار گازهاي گلخانه اي توليد گوجه فرنگي به ترتيب در گلخانه‌هاي استان تهران با kgCO2eq. ha^-1 13661/37 و در مزارع شهرستان مرند با kgCO2eq. ha^-1 1274/02 به‌دست آمد. به طور كلي توليد محصول در فضاي باز منجر به انتشار گازهاي گلخانه‌اي و مجموع انرژي مصرفي كم‌تر بر واحد سطح مي‌شود، ولي با توجه به انرژي خروجي حاصله بيش‌تر در كشت اين محصول در گلخانه، كارايي انرژي توليد اين محصول در فضاي گلخانه بيش‌تر بود.