شماره ركورد كنفرانس :
4081
عنوان مقاله :
كاركرد ضرب‌المثل در فضاسازي‌هاي داستاني (نمونه: داستان‌هاي كوتاه صادق هدايت)
پديدآورندگان :
ميزبان جواد javad.mizban@gmail.com دانشجوي دوره دكتري زبان و ادبيات فارسي دانشگاه فردوسي , تقوي محمد taghavi@um.ac.ir دانشيار زبان و ادبيات فارسي دانشگاه فردوسي مشهد )نويسندۀ مسئول مشهد , مهدوي محمد جواد mahdavijavad@yahoo.com استاديار زبان و ادبيات فارسي دانشگاه فردوسي مشهد
كليدواژه :
داستان كوتاه , صادق هدايت , فضاسازي , ضرب‌المثل.
عنوان كنفرانس :
دومين همايش ملي نگاهي نو به زبان و ادب عامه
چكيده فارسي :
فضا ازجمله عناصري است كه به روح مسلط و حاكم بر داستان و حال و هواي كلي آن اشاره مي‌كند. در داستان‌هاي كوتاه، استفاده از تعابير محاوره‌اي و ضرب‌المثل‌ها كه سراسر معني و تجربه هستند، جاني دوباره به متن مي‌بخشد. اين نوع كاركرد زباني در فضاسازي داستان‌ها نقش بسزايي دارد؛ خصوصاً ضرب‌المثل‌ها كه داراي بار معنايي و تصويري خاصي هستند؛ ازاين‌رو هدايت، در بسياري از داستان‌هاي كوتاه خود براي فضاسازي بهتر از ضرب‌المثل بهره گرفته است. او در شش مجموعه داستان كوتاه و نسبتاً بلندِ خود 237 ضرب‌المثل به كار برده است. در اين مقاله كه ﺑﻪ ﺷﻴﻮة تحليلي- ﺗﻮﺻﻴﻔﻲ و ﺑﻪ روش كتابخانه‌اي اﻧﺠﺎم ﺷﺪه، مثل‌هاي به كار رفته در تمامي داستان‌هاي كوتاه هدايت استخراج شده است. با تحليل مواردي كه در فضاسازي داستان‌ها تأثير بسزايي داشته‌اند، دريافتيم هدايت از مَثل به‌عنوان يك ترفند ادبي و قابليت زباني و مفهومي، بهره گرفته تا هم ذهنيت شخصيت‌ها را نشان دهد و هم با فضاسازي‌هاي بهتر، پيام‌هاي اجتماعي موردنظرش را منتقل كند.
