تأثير سياست هاي دولت بر وقوع توسعه سياسي و شكل گيري جامعه مدني در ايران

دولت بعنوان نهادي عامل و باني در امر توسعه، از نقش و تأثيري برجسته‌ در توسعه سياسي و روند آن در كشور برخوردار است؛ بطوريكه سياست‌هاي اتخاذ شده از سوي آن در قالب «دولت كارشكن» يا «دولت توسعه خواه» در روند توسعه سياسي و ظهور جامعه مدني بعنوان برآيندي از توسعه سياسي، اثرگذار مي‌باشد؛ به تعبيري ديگر، تأثير و نقش دولت بر توسعه سياسي، بيان كننده تأثير و نقش آن در جامعه مدني است؛ حال آنكه، تأثيري كه دولت به صورت مستقيم بر روند توسعه سياسي در يك كشور برجاي مي گذارد، در اصل، به صورت غير مستقيم، جامعه مدني، شكل گيري، توسعه و كمال آن را متأثر مي نمايد. پژوهش حاضر، درصدد پاسخگويي به اين سوال بوده كه اساساً سياست چه تأثيري بر روند توسعه سياسي و به دنبال آن تحقق جامعه مدني منتج از آن، در ايران داشته است و در پي دستيابي به اين فرضيه است كه نقش سياست‌هاي دولت بر وقوع توسعه‌سياسي و شكل‌گيري جامعه مدني برجسته و معنادار بوده و يافته‌هاي پژوهش حاكي از آن است كه عواملي مانند وابستگي دولت به نظام ايل‌تباري، رويكرد مبتني بر تابعيت(قيم مآبانه) به آحاد جامعه، هم‌پذيري، عدم تكثرگرايي و روشنفكري معيوب ناشي از روشنفكران ناكارآمد، از جمله علل عمده و مؤثر در عقيم ماندن فرايندهاي توسعه سياسي و به تبع آن عدم تحقق جامعه مدني در ايران مي‌باشند كه يا بر دولت تحميل گشته و يا به عنوان سياستي متخذه از سوي آن در كشور اعمال گرديده‌اند و عرصه فعاليت و تلاش دولت به منظور تحقق توسعه سياسي در كشور را محدود نموده است. در نهايت با در نظر گرفتن مسائل فوق، اين فرض كه نقش دولت و سياست هاي دولتي امري ملزوم در روند توسعه سياسي ايران مي باشد، به اين نتيجه مي رسيم كه دست يابي به جامعه مدني نيازمند بسترسازي هايي است كه دولت بايستي براي تحقق توسعه سياسي و نمايان شدن ماحصل آن كه همان جامعه مدني است فراهم آورد.