آموزه هاي الگوي تعامل فرهنگ و معماري بومي در آثار تاريخي كرمان

با توجه به اين موضوع كه معماري بومي در طول دوران تاريخي اثر گرفته از زمينه هاي زيست محيطي، فرهنگي، فناوري، اقتصاذي و تاريخي تكامل يافته، بر اساس نياز هاي محلي، مصالح در دسترس، سنت ها و ارزش ها و باورهاي مردم بومي هر منطقه ساخته ميشود. فرهنگ، يكي از مولفه هايي است كه نقش مهمي در احيا و شكل گيري سنن ارزشمند فرهنگي و نحقق هويت ملي تعامل معماري بومي ايفا كرده است و همچنين در ايران اسلامي به شكل منحصر بفرد و تا حدي بوم نگر، نقش جامع تري ايفا نموده است. تمام اشكال معماري بومي در رفع نياز هاي مردم، تطبيق دادن با ارزش ها و روش زندگي آنها با عامل اصلي توليد كننده آنها يعني فرهنگ، ساخته شده است. چنانچه معماري به عنوان يك پديده اجتماعي از فرهنگ نشات مي گيرد و بر آن تاثير مي گذارد، سبك معماري هر دوره انعكاسي از موازين و شاخصه هاي فرهنگ آن دوره محسوب مي گردد. از آنجايي كه معماري هر سرزمين ريشه در ادب و فرهنگ آن سرزمين دارد و بدون شناخت گسترده ادب و فرهنگ مردم، نميتوان به رابطه ميان معماري بومي و فرهنگ مختص آن جامعه پي برد. در اين مقاله از روش تحليلي- توصيفي به بازخواني مفهوم و مولفه هاي فرهنگي در تعامل با معماري بومي به كمك تحليل خانه هاي تاريخي كرمان اقدام شده است. در آخر به اين موضوع دست مي يابيم كه آنچه به عنوان معماري يك سرزمين شناخته ميشود، در حقيقت تجلي تعامل ميان الگوهاي فرهنگي مردم آن مرز و بوم با توجه به محيط طبيعي و با هدف ساماندهي جريان زندگي فردي و جمعي انسان ها در مراتب گوناگون مادي و معنوي است. الگوهاي فرهنگي به صورت گوناگون در نحوه تفكر، احساس، رفتار، شيوه زندگي، كليه تلاش هاي مادي و معنوي آنان در تمام طراحي اين خانه ها عينيت پيدا ميكند.