سخت گيري در آموزش و جديت در تربيت ديني در محيط مدرسه

جهت اداره مدرسه نيازمند به جديت ها، محدوديت ها و اعمال فشارهايي هستيم كه ابعاد متنوعي دارد، اعم از؛ نظام مدرسه و انظباط در آن ، مأموريت مدرسه به عنوان كار آموزشي در مدرسه ، موقعيت اجتماعي و شرايط مدرسه كه تابع انتظارات مردم يا حداقل مخاطبين خود كه منجر به رقابت مي گردد. همچنين اگر بخواهيم به سمت ايجاد يك مدرسه قوي پيش برويم، اهداف ما حكم مي كند كه قوانين و فشارهايي وجود داشته باشد. بعلاوه ارزش هاي ديني كه مي خواهيم محيط را با آن حفظ كنيم، مستلزم مداخلاتي در امور دانش آموزان است. همه اين موارد نيازمند به كارگيري محدوديت ها، فشارها و جديت ها، پيگيري ها و سخت گيري هايي خواهد بود. از طرف ديگر اگر اين موارد را اعمال كنيم ممكن است عوارض و آثار نامطلوبي بر روي دانش آموزان گذاشته شود. برخي از اين موارد عبارتند از: • زدگي از دين (كه شايد از همه مهم تر است و البته لازم است دقيق تر معنا گردد.) • عوارض روحي و رواني محتمل ناشي از اين نوع امور همچون اضطراب، استرس و انواع آشفتگي ها و لذا عكس العمل هاي نامطلوب در قبال آن . • حالتي كه بيشتر در مدارس دخترانه به وجود مي آيد و عبارتست از تغيير مذاق دانش آموزان دختر از حالت زنانه به مذاق مردانه. به عبارت ديگر نوعي سرگرداني در سبك زندگي براي آنها به وجود خواهد آمد، همه چيز را در تست و كنكور خلاصه شده مي دانند و ذوق دخترانه آن ها تغيير خواهد كرد. سوالاتي كه در رابطه با اين موضوع مطرح است، چنين است: 1. اين موضوع تا چه ميزان با بحث تسبيب در فقه مرتبط مي شود كه در اثر آن تزاحماتي را به دنبال داشته باشد؟ 2. آيا اين عوارض دقيقاً ناشي از اين عوامل است، يا اينكه چنين عواملي تنها جزء اخير علت تامه اند و لذا اصولاً تزاحمي مطرح نخواهد بود ؟ 3. كليدواژه هاي مرتبط با سخت گيري همچون «وادار كردن» و «خشن بودن» و رعايت هايي كه از نظر فقهي در اين موارد لازم است كدام است؟ آيا اين مفاهيم داراي طيف است يا خير؟ آيا اين مباحث داراي حدود اوليه و ثانويه است يا اينكه چنين نيست؟ اين مقاله در تلاش است روش مناسب فقهي اداره متناسب يك مدرسه بارويكرد تربيت ديني را كه از عوارض سخت گيري در دانش آموزان پرهيز دارد بيابد.