شماره ركورد كنفرانس :
4626
عنوان مقاله :
تاثير تغذيه غذاهاي حلال بر بروز صفات اخلاقي از ديدگاه دين اسلام و علم ژنتيك
پديدآورندگان :
خيام نكويي مجتبي khayam@modares.ac.ir دانشيار دانشكده علوم زيستي، دانشگاه تربيت مدرس، تهران، ايران , جباري صفورا دكتري بيوشيمي، دانشگاه تربيت مدرس، تهران، ايران , دالوند يدالله كارشناسي ارشد ژنتيك مولكولي، دانشگاه تربيت مدرس، تهران، ايران
كليدواژه :
غذاهاي حلال , علم ژنتيك , غذاهاي حرام , دوران جنيني , ژن
عنوان كنفرانس :
دومين همايش ملي قرآن و علوم زيستي (با محوريت غذاي سالم)
چكيده فارسي :
بيان مسأله: از گذشته تا به امروز توصيه به مصرف غذاهاي سالم در بين بشر رواج داشته است، به طوري كه در اديان اسلامي بخصوص دين مبين اسلام، تاكيد شده است كه استفاده از خوراكيهاي حلال و دوري از تناول غذاهاي حرام و حتي شبهه ناك مي تواند بر رفتار، خلقيات و تربيت انسان صالح اثر گذار باشد. در دنياي امروزي بدليل اينكه جامعه بشري كاملاً به يكديگر وابسته مي باشد داشتن سلامت جسم و روح تواماً، از الزامات رسيدن به سعادت دنيا و آخرت مي باشد. بنابراين در اين مقاله، نتايج آخرين تحقيق، و بررسيهاي انجام شده در زمينه استفاده از غذاهاي حلال و تاثيرات آن بر ژنتيك انسان و بروز صفات نيك و برخورداري از سلامت جسم و روح از ديدگاه علم امروزي و همچنين روايات ديني مورد عنايت قرار گرفته است. هدف پژوهش: محققان امروز بر اين باورند كه استفاده از تركيبات غذايي كه حلال و سالم باشند، مي توانند بر خلق خو و رفتارهاي انساني كه از ذات و ژنتيك فرد سرچشمه مي گيرد، اثرات معني داري داشته باشد. از سوي ديگر، لقمه حرام و چه بسا شبهه ناك در عين حال كه بر شخصيت انساني اثر منفي مي گذارد، زمينه ارتكاب و بروز گناه را احتمالاً در او نيز فراهم مي كند. بنابراين، مسلمانان براي داشتن نسلي پاك ومومن بايد بر اساس شرع مقدس و همچنين نتايج علمي، از خوردن غذاهاي حرام و شبهه ناك جدا پرهيز نمايند. به دليل اينكه اين امر مي تواند موجب ايجاد خطر در بين جامعه بشري بخصوص مسلمانان شود. روش و چگونگي انجام پژوهش: نتايج آخرين پژوهشهاي انجام شده در زمينه استفاده از غذاهاي حلال و اثرات آن بر ژنتيك انسان و بروز صفات نيك و همچنين سلامت جسم و روح از ديدگاه علم ژنتيك و پزشكي و روايات ديني مورد بررسي قرار گرفته است. يافتهها و نتيجهگيري: در روايتهاي زيادي از ائمه اطهار(ع) تاكيد شده است غذايي كه مادر در دوران بارداري يا شيردهي مي خورد علاوه بر آثاري كه بر جسم و ظاهر فرزند مي گذارد، بر اخلاق او تاثيرگذار است. مصداق واقعي تاثير لقمه حرام، كلام حضرت امام حسين(ع) در روز عاشورا خطاب به لشگريان يزيد و عمر سعد، مي باشد كه فرمودند: حرامي كه در وجودتان فرو برده ايد، مانع از آن مي شود كه كلام حق را بشنويد و آن را درك كنيد. همچنين در ديگر بررسيهاي ديني مشخص شده است خوشبختي يا بدبختي هر انساني تا اندازه اي در دوران قبل از تولد و بخشي نيز پس از تولد او تعيين مي شود و در اين خصوص پدر و مادر نقش تعيين كننده اي دارند؛ از آن جهت كه كسب روزي حلال و تناول غذاي حلال باعث تشكيل نطفه و همچنين رشد جنين خواهد گشت. شاهد اين نكته بسيار مهم، روايتي است كه در كتاب «بحارالانوار» نوشته شده است. پيامبر گرامي اسلام(ص) در اين خصوص فرموده اند؛ خوشبخت كسي است كه سعادت او در شكم مادرش پايه گذاري شده باشد. حضرت در حديث ديگري فرموده اند؛ بدبخت كسي است كه اساس شقاوتش در بطن مادرش پايه گذاري شده باشد. بر طبق اين روايت اين چنين مي توان نتيجه گرفت غذاهايي كه انسان در دوران جنيني از مادر خود دريافت مي كند و همچنين پايبندي مادر به رعايت حلال و حرام آنچه مي خورد و مي آشامد، تا اندازه زيادي در رقم خوردن سعادت يا شقاوت كودك تاثيرگذار مي باشد. نكته قابل توجه دراين خصوص آن است كه شيطان اصولا لشگر خودش را از انسانهايي كه نطفه ناپاك دارند و يا با غذاي حرام يا شبهه ناك پرورش پيدا كرده اند تشكيل مي دهد. به همين دليل است كه وقتي انساني لقمه حرام يا شبهه ناك مي خورد، ديگر نمي تواند به درستي حق را از باطل تشخيص دهد و از نعمت فرقان و تقوي برخوردار گردد. از سوي ديگر نتايج تحقيقات فعلي نشان داده است، كه تركيبات غذايي مي توانند بر ميزان بيان ژنها، اثرات متقابل ژنها با يكديگر و همچنين ويژگيهاي ظاهري انسان تاثير گذار باشند. چرا كه مواد غذايي كه مصرف مي شود، پيش ساز تمام ساختارهاي مورد نياز بدن از جمله پروتئينها، نوكلئيك اسيدها، ليپيدها و كربوهيدراتها مي باشند. از طرفي اين تركيبات در سنتز آنزيمها، هورمونها، انتقال دهندههاي عصبي، سلولهاي خوني و سلولهاي دستگاه ايمني و ديگر قسمتها هم نياز مي باشند. جديدترين نتايج تحقيقاتي نشان داده است، مولكولهاي مواد غذايي مي توانند با ساختار ژنتيكي و ژنهاي انسانها ارتباط مستقيم داشته باشند و مصرف تركيبات غذايي سالم و حلال مي تواند موجب بهترين پاسخ ژنتيكي شود. از اين رو استفاده از مواد غذايي سالم و حلال مي تواند موجب ارتقا سلامت جسم، روح و روان انسانها شود كه امروزه دانشمندان مسلمان بر اساس يافتههاي ژنتيكي و پزشكي كاملا به آن اعتقاد دارند. بر اساس روايات و احاديث ائمه معصومين (ع)، آيات قرآن و همچنين يافتههاي علم پزشكي و بررسيها و مطالعات ژنتيكي مشخص شده است كه، تغذيه از مواد غذايي سالم و حلال موجب افزايش تندرستي و ارتقا سلامت جسم و روح مي شود. به طوري كه ثابت شده است كه سلامت غذايي و تعادل تركيبات استفاده شده موجب بيان به موقع ژنها در انسان مي شود و نتيجه آن، بروز بيشتر و موثرتر صفات فاضله وحسنه و برخورداري از زندگي سالم و گرايش كمتر به سمت گناه، جرم و فساد ميگردد.