ارزيابي مسير هاي دسترسي در بافت تاريخي يزد بر اساس شاخص هاي پدافند غير عامل (نمونه موردي:خيابان قيام يزد)

-

پدافند غيرعامل با رويكرد غير مسلحانه اقداماني را در جهت كاهش آسيب پذيري در مقابل تهديدات امنيتي، نظامي و اتفاقي و بحران­هاي طبيعي و انساني قبل، حين و بعد از بحران در نظر دارد. هدف پدافند غيرعامل ايمن­سازي و كاهش آسيب­پذيريِ زيرساخت­هاي شهري است. دسترسي­ها كه شامل راه­ها و مسيرهاي ارتباطي در انواع گوناگون هستند لزوماً به منظور جلوگيري از اختلال در تردد يا حذف تردد در مواقع بحران به عنوان عنصر كليديِ مطرح در پدافند غيرعامل بايد مورد توجه قرار گيرند. از موارد آسيب­پذيريِ مسير­هاي دسترسي مي­توان به تداخلِ حركت عابرين پياده و وسايل نقليه،كاهشِ خوانايي در مسيريابي،كمبود دسترسي­هاي فرعي و عرض كم معابر متصل به مسيرهاي اصلي اشاره نمود. بافت تاريخي يزد از مسيرهاي دسترسي گوناگوني بهره مي برد، خيابان قيام كه در سال 1332 بر محور بازارِخان احداث و با تخريب اين محور و تغيير معماري دو ميدان امير چخماق و شاه طهماسب با اتصال آنها به يكديگر شكل گرفته، يكي از شاخص­ترين آنها است. پژوهش پيش­روي سعي دارد با در نظرگرفتن شاخص­هاي پدافند غيرعامل نظير: مكانيابي كاربري­ها، در نظرگرفتن ورودي و خروجي­هاي مسير و... ، خيابان قيام را مورد ارزيابي قرار دهد. گردآوري اطلاعاتِ مورد نياز اين پژوهش با روش كتابخانه­اي و پيمايش ميداني صورت گرفته است. روش پژوهش، تركيبي شامل موردي و تحليلي- توصيفي مي­باشد. در ابتدا شاخص­هاي پدافند غير­عامل براي مسيرهاي دسترسي شناسايي ، سپس اين شاخص­ها در خيابان قيام يزد ارزيابي و بررسي شده اند.كنترل ورودي و خروجي­ها، مكانيابي كاربري­ها، شرايط تخليه خيابان، تقسيم و پراكنده كردن عبور و مرور، ظرفيت خيابان در مواقع بحراني و همچنين نحوه دسترسي آن به مناطق امن از مواردي است كه مورد ارزيابي قرار گفته و در نهايت با بهره­گيري از ماتريس تلاقي اهداف، به راهكارهاي متفاوت جهت بالا بردن بقاء، استمرار در خدمات­رساني، حفظِ جان مردم ،كاهشِ آسيب پذيري شريان هاي حياتي و... دست يافته­ايم.

-