تحليل معنايي سروده«أنشودة المطر» از بدر شاكر سياب

سياب در سرود باران دست تضرّع به درگاه رب‌النوع حيات و باروري دراز مي‌كند و از او مي‌خواهد تا باروري را دوباره به عراق بازگرداند آن هنگام كه مي‌بيند مردم عراق به بدبختي و خشكسالي و قحطي دچار شده‌اند و خود نيز دست به تلاش مي زند و با اين سروده مردم كشورش را به انقلاب فرا مي خواند از اين رو مهمترين معنايي كه در سرتاسر اين سروده به چشم مي خورد، تغيير و تحول و بحث انقلاب است. اين نوشتار نيز به دنبال آن است تا به روش توصيفي- تحليلي به خوانش تازه اي از سروده«أنشودة المطر» برسد و معاني پنهان آن را بر اساس تحليل نشانه معناشناسي كشف و استخراج نمايد. نتايج اين بررسي نشان داد كه بدر شاكر السياب با قراردادن واژگان متضاد در هر سطر شعري خود به دنبال ترسيم دو فضاي كاملا متضاد در كشورش عراق بوده است از يك سو شرايط مردم را در صورت پذيرش تغيير و تحول و قيام براي انقلاب و از سوي ديگر در شرايط خاموشي و سكوت و پذيرش ظلم حكمرانان و مزدوران به تضوير مي كشد. نكته جالب توجه اين است كه سياب معاني مورد نظر خود را از معاني كوچك همچون شادي، بركت شروع كرده و به معاني بزرگتر همچون عدالت، آزادي و... به پايان مي رساند. از اين رو، اين معاني به شكل متوالي و سيال توسط كنش فاعليِ تغيير و انقلاب در قالب چند مربع معنايي توليد مي شوند و مردم پله نهايي كه جهاني پر از لبخند و زندگي است را با موفقيت به پايان مي رسانند.